Πρωτομαγιά 2024:Όλοι στην απεργία-πορεία

Αυτή την Πρωτομαγιά το βλέμμα και η καρδιά της παγκόσμιας εργατικής τάξης είναι στραμμένο στη πολύπαθη Παλαιστίνη.

Στέλνουν στο λαό της  Παλαιστίνης το πιο θερμό μήνυμα διεθνιστικής αλληλεγγύης για τον αντικατοχικό του αγώνα που οι δο­λοφόνοι πνίγουν στο αίμα.

Κρατάνε το χέρι των μαχητών της αντίστασης ενάντια στο κράτος – δολοφόνο του Ισραήλ και τους πολεμοκάπηλους  σε ΗΠΑ και Ε.Ε.

Η Ελλάδα από την Αλεξανδρούπολη μέχρι τη Σούδα μετατρέπεται σε προγεφύρωμα του Ισραήλ  και της αμερικάνικης στρατηγικής στην Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή.

Στο όνομα ενός ιδιότυπου πατριωτισμού με βάσει το παλιό σύνθημα «πρώτα η Ελλάδα» όλο το πολιτικό σύστημα πλειοδοτεί με κορώνες και δηλώσεις για το ποιος είναι πιο πατριώτης!!!

Την ίδια στιγμή, το εκκρεμές του πολιτικού συστήματος  έχει στο σύνολό του μετακινηθεί προς τα δεξιά, με  την ακροδεξιά  να ενισχύεται απειλητικά εντός και εκτός της Ν.Δ., αλλά και όλες οι κυβερνητικές εναλλακτικές στο κέντρο και την αριστερά έχουν μετακινηθεί και αυτές προς τα δεξιά, στο όνομα του ρεαλισμού και του κυβερνητισμού με κάθε τρόπο.

Η ελληνική οικονομία παίρνει βαθμίδες επενδυτικές βαδίζοντας ξανά σε δρόμους φούσκας μακριά από την όποια παραγωγική της ανασυγκρότηση και την πραγματική οικονομία ενώ οι εργαζόμενοι βιώνουν ένα εργασιακό ολοκαύτωμα στις αμοιβές, στα ωράρια, στα εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα.

Η εκμηδένιση των εργασιακών δικαιωμάτων και η μείωση της αξίας της εργασίας αποτελούν όρο ανάπτυξης του νεοφιλελευθερισμού για την εξασφάλιση της κεφαλαιοκρατικής αναπαραγωγής.

Αυτή η διαδικασία δεν είναι πρόσκαιρη.

Είναι μια αέναη διαδικασία που αναδεικνύει τον απόλυτο νόμο της επιβολής του ατομικού δικαιώματος του καπιταλιστή απέναντι στο συλλογικό δικαίωμα των εργαζομένων και της κοινωνίας. Με αυτόν τον τρόπο διαλύει την κοινωνία και την συνοχή της.

 Έτσι διαπερνά η νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα σαν κόκκινη κλωστή τις ζωές μας. Έτσι απαξιώνει την ίδια την ανθρώπινη ζωή, όπως έδειξε το έγκλημα των Τεμπών και μετατρέπει την Κυβέρνηση και μέρος του πολιτικού προσωπικού του νεοφιλελευθερισμού σε συνεργούς στο δολοφονικό έγκλημα των Τεμπών.

Αυτή η πολιτική δεν μπορεί να αλλάξει. Μόνο να ανατραπεί μπορεί.

Η ενότητα των εργαζομένων, η μαζική συμμετοχή τους στα συνδικάτα, στις μαζικές συλλογικές οργανώσεις, η ανάπτυξη της ταξικής πάλης μπορεί να αντιστρέψει το πολιτικό κλίμα που σήμερα φαντάζει ζοφερό και τροφοδοτεί σαν μοναδική αντιπολίτευση την ακροδεξιά απέναντι στο ακροκεντρώο-δεξιό μέτωπο που έχει την κυβερνητική διαχείριση.

Η ταξική πάλη έχει φέρει τις ανθρώπινες κοινωνίες εδώ που είναι σήμερα. Η ιστορία της ανθρώπινης κοινωνικής εξέλιξης είναι η ιστορία της ταξικής πάλης.

Ο κόσμος της εργασίας παρά τις απόλυτα αντίξοες συνθήκες   είναι ανάγκη να συγκροτήσει  ένα ενιαίο κοινωνικό μέτωπο αγώνων με βασικές αξίες την εργασία, την δημοκρατία, την δικαιοσύνη, την κοινωνική και διεθνιστική αλληλεγγύη, που θα αποκαλύπτει  και την ανάγκη για ριζικούς κοινωνικούς μετασχηματισμούς.

Η δημιουργία ενός συνεκτικού μαζικού μετώπου που θα απαντά στις ανάγκες των εργαζομένων και ευρύτερων λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων και θα προτείνει

-Την δημιουργία ενός εκτεταμένου κράτους πρόνοιας στην υγεία, παιδεία, πολιτισμό και αθλητισμό.

-Την άμεση και γενναία αύξηση των μισθών με παράλληλη μείωση των ωρών εργασίας.

-Την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας με κατεύθυνση των πόρων της παραγωγικής διαδικασίας πρωτογενούς τομέα και μεταποίησης και την γενναία φορολογία του χρηματοπιστωτικού τομέα.

-Την μεγάλη  μεταφορά εισοδήματος από τα ολιγαρχικά και εύπορα στρώματα για την χρηματοδότηση των αναγκών της κοινωνίας.

-Την άμεση απεμπλοκή της χώρας από το αμερικανονατοϊκό άρμα και τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς που είναι η κύρια αιτία των πολεμικών συρράξεων.

Αυτή η μίνιμουμ ρεαλιστική πρόταση μπορεί να γίνει αντικείμενο πάλης των εργαζομένων ώστε να δημιουργήσει προοδευτικές πολιτικές εξελίξεις και να φέρει τον κόσμο της εργασίας στο πολιτικό προσκήνιο.

Οι Πρωτομαγιάτικες κόκκινες σημαίες μας δείχνουν τον δρόμο.

Σοσιαλισμός και όχι βαρβαρότητα.  

Εργατικό Αντιιμπεριαλιστικό Μέτωπο

Μαρία Καρυστιανού:«Προσπαθούν να μας γονατίσουν. Είμαστε πολύ περισσότεροι από τους καλοβολεμένους»

Στη κατάμεστη αίθουσα του ΤΕΕ Μαγνησίας στο Βόλο που διοργανώθηκε η εκδήλωση «Τέμπη 2023» μίλησε η  Μαρία Καρυστιανού που συγκίνησε και καταχειροκροτήθηκε από όλους.

Διαβάστε την ομιλία της:

«Στις 28 Φεβρουαρίου 2023 άλλαξε η ζωή όλων μας. Με διαφορετικό τρόπο για τον καθέναν. Η κοινωνία δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια, αλλά ούτε και η εξουσία, όσον αφορά τη δημόσια εικόνα της. Ένα φρικτό έγκλημα γίνεται η αιτία για να φανερωθεί όλη η διεφθαρμένη πραγματικότητα, απόρροια χρόνιας κρατικής ασυδοσίας και ατιμωρησίας. Παθογένεια το χαρακτηρίζουν οι ειδικοί. Χρόνια παθογένεια το ονοματίζουν οι πραγματικοί ένοχοι και υπεύθυνοι. Στη συνέχεια νίπτουν τας χείρας τους και συνεχίζουν την κανονικότητά τους, διατηρώντας αυτή την εγκληματική παθογένεια, επιδεικνύοντας πως το θέμα δεν τους αφορά. Λες και δεν είναι στις υποχρεώσεις τους η θεραπεία και η λύση των προβλημάτων που ταλανίζουν την κοινωνία. Δεν τους αγγίζουν καν αυτές οι απόψεις.

Και ψέματα. Αδιανόητα, ξεδιάντροπα ψέματα, γεμάτα ειρωνεία και αλαζονεία. Η αλαζονεία της σιγουριάς πως είμαι ανώτερος όλων των άλλων και κανείς δεν μπορεί να με κουνήσει από τη θέση που εκ γενετής με προόρισαν. Δυνατή προπαγάνδα. Προσπαθούν να μας πείσουν για το αντίθετο από αυτό που βιώνουμε. Μα, είναι δυνατόν; Μάθαμε να μην πιστεύουμε στα μάτια και τα αυτιά μας; Συνηθίσαμε στην κακοποίηση; Πιστέψαμε ότι δεν μας αξίζει τίποτα καλό και ότι έτσι θα είναι πάντα η ζωή μας; Αβέβαιοι; Αυτό θεωρούν κανονικό; Αυτό τους εξασφαλίζει. Αυτό τους κινεί. Η αβάσταχτη βεβαιότητα του Εγώ.

Μας απαντούν με γελοίο κυνισμό και αυθάδεια, παρακάμπτοντας το συμβάν: “Ετσι λειτουργούσαμε πάντα, γιατί τώρα να αλλάξουμε; Τόσα χρόνια ήσασταν υπομονετικοί και άβουλοι, υποταγμένοι στην κακοποίησή σας. Αποδεχόμενοι πειθήνια τα κρατικά εγκλήματα το ένα μετά το άλλο. Ηταν η κακή η ώρα, ήταν οι κακές οι ώρες. Σας επιτρέπαμε μερικές στιγμές διαμαρτυρίας, που γρήγορα τις σβήναμε, ίσα ίσα για να ξεθυμάνετε”.

«Από δω και στο εξής θα πασχίζουν να σβήνουν τις διαμαρτυρίες μας όλο και πιο γρήγορα. Με απαξίωση, με πρόστιμα, με καπνογόνα, με ό,τι περνά απ’ το γεμάτο εξουσία χέρι τους. Όχι. Αρκετά! Και το “όχι” μας είναι “όχι”. Και γι’ αυτό το έγκλημα, το έγκλημα των Τεμπών, πιστεύουν πως θα μείνουν χωρίς τιμωρία, γιατί αυτοί που το τέλεσαν βρίσκονται στην εξουσία και έχουν τη νομιμοποιημένη αλαζονεία να αποφασίζουν οι ίδιοι αν θα οδηγηθούν στη Δικαιοσύνη ή όχι. Ασύλληπτο ακόμα κι ως ιδέα, αδιανόητη ακόμη και η αναφορά τους σε μία πρόταση.

Όμως, αυτό το βιώνουμε. Δούλεψε καλά η μεθοδική χρόνια πλύση εγκεφάλου. Και, χωρίς ουσιώδη αντίδραση, φτάσαμε πλέον εδώ. Θάβουμε τους νεκρούς μας και βλέπουμε σε βίντεο τη συγκάλυψη του εγκλήματος και της λαθρεμπορίας απ’ τους κυβερνώντες σαν να παρακολουθούμε ταινία τρόμου και όχι την ίδια την πραγματικότητα. Σε επιτήρηση απ’ την Ευρωπαϊκή Άνωση για την κατάλυση του κράτους δικαίου σε μια κατά τα άλλα δημοκρατική χώρα. Συνηθίσαμε να μην απαιτούμε, να μη διεκδικούμε, να μην πιστεύουμε ότι αξίζουμε το καλύτερο».

«Προσπαθούν να μας γονατίσουν. Είμαστε πολύ περισσότεροι από τους καλοβολεμένους»

«Εμείς, οι ορφανοί γονείς, μαζί με την κοινωνία επιζητούμε την οριστική ίαση των παθογενειών, τη θεραπευτική επάνοδο του κράτους δικαίου μέσα από την παραδειγματική τιμωρία των ενόχων, των διεφθαρμένων, των μόνιμα καλοβολεμένων εις βάρος όλων μας. Είναι ευτελιστική και γελοία η εικόνα όσων τρέμουν μη χάσουν τα προνόμια και τη θέση τους. Οποία κατάντια!

Ο σκοταδισμός και η τυραννία ενδύονται το φιλελεύθερο λαμπερό δημοκρατικό καθεστώς μέσα από τηλεοπτικές δηλώσεις υπόλογων πολιτικών, υποστηρικτικών τους δημοσιογράφων. Ανθρωποειδή, που φέρουν μεν πτυχίο δημοσιογραφίας αλλά το έχουν μετατρέψει σε κίτρινη και κατάπτυστη φυλλάδα. Αντί να τιμούν το δικαίωμα της ενημέρωσης, σκορπίζουν τρόμο και παραπλάνηση. Οι ίδιοι στη συνέχεια συστρατεύονται πολιτικά μαζί τους. Όλα σβήνουν στον βωμό της διαφθοράς και της εξουσίας.

Παραπλάνηση και πλύση εγκεφάλου. Στις πλήρως ελεγχόμενες ειδήσεις, αντί να ακούμε “δεύτερη χώρα στη διαφθορά η Ελλάδα και προτελευταία σε μισθούς”, ακούμε πόσο τυχεροί είμαστε. Πόσο σπουδαίοι είναι οι κυβερνώντες και πόσο ασφαλείς και σταθεροί προχωράμε ανοδικά. Αλήθεια, εσείς έτσι αισθάνεστε; Μα, σε ποιους απευθύνονται; Για ποια χώρα μιλάνε; Σίγουρα όχι για την Ελλάδα που ζούμε εμείς. Παίζουν με το μυαλό μας».

«Δεν είδα κανέναν πολιτικό ηγέτη να λέει για τα άδικα του συστήματος και πώς θα αλλάξουν υπέρ του πολίτη. Δεν σχολιάσατε καν. Ταυτοχρόνως, όμως, αλλάζουν τους νόμους και τις διατάξεις κατά το πώς τους βολεύει. Ασταμάτητα. Προσπαθούν ακόμα να γονατίσουν οικονομικά και εμάς τους γονείς με παράλογες “φωτογραφικές” ξαφνικές τροποποιήσεις. Παρανομούν απροκάλυπτα και κανείς δεν ασχολείται.

Αυτό το σάπιο πολιτικό σύστημα, όμως, μήπως τελικά εξυπηρετεί αρκετούς που βρίσκονται εντός του; Κάποιοι φωνάζουν, αλλά “τόσο όσο”. Κάποιοι μπαίνουν ήδη σε κρυφές συμφωνίες, κρυφά ανταλλάγματα. Δημοσίως διαφωνούν, αλλά τι γίνεται κεκλεισμένων των θυρών; Αλλοι αλλάζουν με μεγάλη ευκολία κόμματα, εγκαταλείποντας την ιδεολογία που κάποτε υιοθέτησαν, γιατί προφανώς δεν βρέθηκαν εκεί κινούμενοι από αυτήν, αλλά μόνο για την καρέκλα. Δεν αισθάνονται καμία ντροπή να κατηγορούν ένα κόμμα και στη συνέχεια να πολιτεύονται με αυτό.

Το πολιτικό μας σύστημα στηρίζεται σε σκοτεινά deals με μοναδικό κίνητρο το χρήμα. Η τύχη της ζωής των παιδιών μας και της χώρας κρίθηκε και κρίνεται από τέτοιες σκοτεινές συμφωνίες. Καταχειροκροτούμενες, μάλιστα».

«Για εμάς υπάρχει ένα όραμα. Ακόμα κι αν θάψαμε σε κομμάτια ό,τι πιο ιερό γεννήσαμε, υπάρχουν μέσα μας το φως και η ανάσταση. Αν κανείς δεν νοιάζεται για εμάς, θα φροντίσουμε εμείς. Εμείς κι όλοι οι φωτεινοί άνθρωποι θα νοιαστούμε για τη ζωή μας, για τα παιδιά μας. Οπου κι αν βρίσκονται. Δεν είναι κομματικό ζητούμενο η αξιοπρέπεια και η ευζωία. Είναι ανθρώπινο δικαίωμα, που απαιτούμε να επανέλθει άμεσα. Θα φωνάζουμε γι’ αυτό. Η οργή μας θα μεταμορφώνεται σε δύναμη. Διακρίνουμε πια τις σειρήνες της παραπλάνησης. Αυτές που υπονομεύουν και υποβαθμίζουν την πίστη μας. Γιατί εμείς δεν είμαστε σαν αυτούς. Δεν κινούμαστε από σκοπιμότητες. Λαχταρούμε να βγούμε από τον βούρκο και να αναπνεύσουμε ελεύθερα.

Έχουμε ξαναβγεί από δυσκολίες με σύντροφο τον πόνο. Είμαστε πολύ περισσότεροι από τους καλοβολεμένους. Για τα παιδιά μας, τα νεκρά και τα ζωντανά, το οφείλουμε. Θα το κάνουμε. Όλα πλέον είναι ξεκάθαρα στο φως της αλήθειας που μας οδηγεί. Οι ρωγμές στο σύστημα έγιναν. Και είναι μεγάλες. Τίποτε δεν μας σταματά! Όλα θα αλλάξουν από εμάς. Από την κοινωνία. Από την ένωση των δίκαιων ψυχών. Η δικιά μας λύτρωση θα είναι αυτό που ήδη συμβαίνει.

Ας λείπουν τα παιδιά μας – τα αγαπάμε πιότερο ακόμη κι από πριν, που τα είχαμε στην αγκαλιά μας. Τότε που κοιμούνταν ακόμη στα κρεβάτια τους, ασφαλή, γεμάτα όνειρα και ελπίδα. Αγαπημένα μας παιδιά, μακάρι να γνωρίζαμε από πριν πόσο μεγαλώνει η καρδιά μας για να σας φτάσει. Σας ευχαριστώ».

Συλλογικά, μαζικά, αγωνιστικά ενάντια στην βαρβαρότητα του νεοφιλελευθερισμού

• Η ομιλία της Βανέσσα Αλιχού, μελος του Δ.Σ. του Ε.Κ.Π. στη σημερινή απεργιακή συγκέντρωση

Είμαστε εδώ σήμερα ενώ τα τύμπανα του πολέμου ηχούν βροντερά. Μια γενικευμένη παγκόσμια σύρραξη είναι προ των πυλών. Οι φονιάδες των λαών του δυτικού πολιτισμού με την επιλεκτική τους ευαισθησία αναγνωρίζουν μόνο το δικαίωμα στην «αυτοάμυνα» στο κράτος-δολοφόνο του Ισραήλ να κτυπάει τη πρεσβεία του Ιράν στη Δαμασκό, να δολοφονεί μαζικά τους αγωνιζόμενους Παλαιστίνιους από τον Οκτώβρη.

 Η ταύτιση της Ελλάδας με τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό και την «ιερή αμυντική συμμαχία» του ΝΑΤΟ όπως δήλωσε χωρίς ντροπή το Αμερικανάκι  μας οδηγεί σε επικίνδυνα μονοπάτια για το λαό και την χώρα. Με ποσό αίμα, με πόση φτώχεια και εξαθλίωση θα πληρώσουν ακόμα οι λαοί? Οι ίσες αποστάσεις δεν είναι ούτε απάντηση ούτε λύση.

Όμως οι λαοί δεν είναι πιόνια τους και υποτακτικοί τους, η αυτοάμυνα, ο αγώνας για ελευθερία και ανεξαρτησία είναι δικαίωμα και ανάγκη επιβίωσης.

Είμαστε εδώ σήμερα σε άλλη μια απεργία γιατί πολύ απλά η χώρα μας βρίσκεται στον πάτο σε όλους τους τομείς και στην παιδεία και την υγεία και στη δημοκρατία.

Έλλειψη μέτρων κατά της ακρίβειας και της αισχροκέρδειας εξευτελιστικοί μισθοί σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα ανεργία απλήρωτες υπερωρίες απουσία ελεγκτικών μηχανισμών στην αγορά εργασίας κατάργηση οκτάωρου αφαίρεση από τα συνδικάτα το δικαίωμα να διαπραγματεύονται τον κατώτατο μισθό ελαστικές σχέσεις εργασίας και μια αύξηση του κατώτατου μισθού που δεν φτάνει ούτε για ένα κιλό ψωμί είναι μερικές μόνο από τις βασικές αποφάσεις της ΝΔ που μας φέρνουν συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα.

Χιλιάδες οι συνάδελφοι -εσωτερικοι μετανάστες στον τουρισμό και τον επισιτισμό που θα στελεχώσουν τη δήθεν βαριά βιομηχανία του τουρισμού χωρίς συλλογικές συμβάσεις με μισά ένσημα και με αμοιβή πλήρως αναντιστοιχη με την εργασία τους χωρίς δώρα και επιδόματα. Χιλιάδες και οι μετανάστες από άλλες χώρες που θα απασχοληθούν στον τουρισμό με ακόμα χειρότερους όρους από μας για την ίδια θέση μόνο και μόνο επειδή είναι μετανάστες.

Σε παρόμοια θέση βρίσκονται και όλοι οι συμβασιούχοι που αναγκάζονται να ζουν μέσα στην επισφάλεια που ενώ καλύπτουν πάγιες θέσεις και ανάγκες πληρώνονται λιγότερο και για το σύστημα είναι αόρατοι.

Δεν μπορεί να είναι αόρατοι και υπονομευτές για τους αυτοαποκαλούμενους και μοναδικούς ταξικούς επαναστάτες που κηρύσσουν την ανυπακοή εκ του ασφαλούς.

Δεν είναι σίγουρα όμως αόρατοι για μας.  Ίση αμοιβή για ίση εργασία είναι εκείνο το αίτημα που θα βάλει το ταξικό πρόσημο και όχι οι αντισυγκεντρώσεις.

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι

Η κραυγή και ο αταλάντευτος αγώνας του συλλόγου των γονιών για το έγκλημα στα Τέμπη ταρακούνησε και κινητοποίησε την κοινωνία της εργασίας και δεν θα σταματήσει αν δεν βρει δικαίωση και δεν τιμωρηθούν παραδειγματικά οι υπεύθυνοι από το Καραμανλή μέχρι το Μητσοτάκη που απεγνωσμένα προσπαθούν να συγκαλύψουν το έγκλημα και τις ευθύνες τους.

Συμπέρασμα μόνο συλλογικά, μαζικά, αγωνιστικά με στόχο την ανατροπή της αντεργατικής αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης και συνολικά της βαρβαρότητας του νεοφιλελευθερισμού μπορούμε να νικήσουμε και θα νικήσουμε. Και όχι με μια απεργία επετειακή της ανύπαρκτης και ανυπόληπτης ΓΣΕΕ.

Το εργατικό κίνημα, το φοιτητικό κίνημα, ολόκληρος ο λαός αγωνίζεται σήμερα για τη δημοκρατία, για τη δικαιοσύνη, για δημόσια και δωρεάν παιδεία και υγεία για αξιοπρέπεια στη δουλειά και στη ζωή, για την Παλαιστίνη μέχρι τέλους, για την ειρήνη με δικαιοσύνη, για την ματαίωση των σχεδίων των φονιάδων των λαών.

Όχι άλλη σιωπή για τη Γάζα

Μαρτυρία

«Είναι προφανές ότι το Ισραήλ επιδιώκει να αφανίσει τον παλαιστινιακό λαό, πιστεύοντας πως δεν είναι εφικτή η συνύπαρξη στα εδάφη της Παλαιστίνης. Οι τελευταίες εξελίξεις μετά την 7η Οκτωβρίου δείχνουν την απανθρωπιά του Ισραήλ, αλλά και την αλαζονεία και την αδιαφορία του απέναντι στη διεθνή κοινή γνώμη, παρ’ όλη την παγκόσμια συμπόνια προς τους Παλαιστίνιους»

Της Σάλμα Α. Σάουα*

Όταν γύρισα τελευταία φορά από τη Γάζα, τον Δεκέμβριο του 2022, με ρώτησαν κάποιοι φίλοι μου πώς τη βρήκα. Τους είπα είναι όμορφη. Με κοίταξαν περίεργα: Πώς μπορεί η Γάζα, που είναι μια μεγάλη φυλακή, να είναι όμορφη; Και τους εξήγησα ότι είναι όμορφη γιατί ο κόσμος είναι ευδιάθετος και πάντα λέει «δόξα τω Θεώ» («Αλ Χαμντουλιλάχ») ανεξαρτήτως του τι παθαίνει. Το συνοδεύει συνήθως με το «ας ελπίζουμε να μη χειροτερέψει η κατάσταση».

Αλλά δυστυχώς κάθε φορά έρχονται χειροτέρα γεγονότα… Αφού μας κλέψανε τη γη, μας διώξανε από τα χωράφια μας και μας στρίμωξαν σε ένα μικρό κομμάτι γης, ενώ συνεχίζουν να κλέβουν τα χωράφια μας, το νερό μας και τη ζωή μας.

Ο κόσμος της Γάζας (και της Παλαιστίνης γενικά) πάντα βρίσκει λύσεις για τα προβλήματά του. Για παράδειγμα, δεν είχαμε ηλεκτρικό ρεύμα στη Γάζα για πολλά χρόνια και ο κόσμος βρήκε εκατοντάδες τρόπους για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια. Και όπως είπε ο εθνικός ποιητής της Παλαιστίνης, ο Μαχμούντ Νταρουίς, «η Γάζα δεν είναι η πιο όμορφη πόλη, ούτε η πιο πλούσια, αλλά ταυτίζεται με την ιστορία ολόκληρης της πατρίδας μας, γιατί είναι πιο άσχημη, πιο φτωχή, πιο μίζερη και πιο αδυσώπητη στα μάτια των εχθρών μας.

»Γιατί είναι ανάμεσά μας η πιο ικανή να διαταράσσει τη διάθεση του εχθρού και τη βολή του. Γιατί είναι ο εφιάλτης του. Γιατί τα πορτοκάλια της έχουν νάρκες, γιατί τα παιδιά της δεν έχουν ζήσει παιδικά χρόνια, ούτε οι γέροντές της γηρατειά και οι γυναίκες της δεν έχουνε επιθυμίες. Γιατί είναι απ’ όλους μας η πιο όμορφη, η πιο αγνή και η πιο πλούσια και αυτή που αξίζει τη μεγαλύτερη αγάπη»**.

Ένα από τα πρώτα σπίτια όπου ζούσαμε όταν γύρισε η οικογένειά μου από το Κουβέιτ στη Γάζα (τη δεκαετία του εβδομήντα του περασμένου αιώνα) ήταν ένα διώροφο σε έναν δρόμο που είχε κυρίως μονοκατοικίες ή διώροφα κτίρια. Ενα από αυτά ήταν το σπίτι μιας οικογένειας συγγενών. Εδώ να πω ότι έχω ένα μεγάλο σόι με πολλούς διαφορετικούς κλάδους, που έχει μια καταγραμμένη ιστορία που πάει τουλάχιστον 700 χρόνια πίσω.

Η οικογένειά μου προέρχεται από μια ιστορική περιοχή της παλιάς Γάζας, η οποία ήταν μακριά από τη θάλασσα, όπως και οι πιο πολλές παλιές πόλεις στη Μεσόγειο. Σε αυτό το σπίτι λοιπόν μένανε τέσσερις θείες, η μία ήταν από τις πρώτες γυναίκες παιδίατρους στη Γάζα και οι άλλες αδελφές ήταν όλες γυναίκες επαγγελματίες, γνωστές για τις επαγγελματικές και διαπροσωπικές δεξιότητές τους.

Αυτό το σπίτι ήταν 4-5 τετράγωνα μακριά από το Νοσοκομείο Αλ-Σίφα, το μεγαλύτερο στην Πόλη της Γάζας. Και λόγω της ηλικίας τους (από 70 ώς 80 χρόνων) οι κυρίες αυτές δεν φύγανε στη νότια Γάζα με τη νοσοκόμα τους όταν ξεκίνησε η γενοκτονία στις 7 Οκτωβρίου του 2023.

Τη μέρα που ο ισραηλινός στρατός διέπραξε τη σφαγή στο Αλ Σίφα, στις 3 Απρίλιου 2024, τις ειδοποίησαν ότι είναι ασφαλείς και να μείνουν στο σπίτι. Στη διάρκεια της σφαγής χάθηκε η επικοινωνία μαζί τους. Όλη η ευρύτερη οικογένεια άρχισε να προσπαθεί να επικοινωνήσει μαζί τους. Και βάλαμε όλοι μας ειδοποιήσεις στα κοινωνικά δίκτυα για οποιονδήποτε μπορούσε να επικοινωνεί μαζί τους να μας ειδοποιήσει.

Η γκρεμισμένη μονοκατοικία όπου ζούσαν μέχρι πριν από λίγες μέρες οι τέσσερις θείες μου, δίπλα στο νοσοκομείο Αλ Σίφα. Στην ένθετη φωτογραφία η θεία μου, ένα από τα θύματα – το 80ό που θρηνούμε στο σόι μου. Ποιος θα πει την ιστορία της;

Οταν σταμάτησε η σφαγή πήγε ο κόσμος να δει τι έγινε με αυτές τις κυρίες και βρήκαν το σπίτι τους βομβαρδισμένο και εκείνες θαμμένες κάτω από τα συντρίμμια του. Δεν έμεινε τίποτε όρθιο. Πώς νιώθανε άραγε οι γυναίκες αυτές όταν βομβαρδίστηκε το σπίτι τους μ’ εκείνες μέσα, ποιες ήταν οι τελευταίες στιγμές της ζωής τους; Και αυτές οι ζωές πώς θα καταγραφούν στα μέσα μαζικής ενημέρωσης; Ως απλοί αριθμοί χωρίς τις ιστορίες τους, τα επιτεύγματα ή τα συναισθήματά τους;

Αυτές οι κυρίες ήταν τα ογδοηκοστά (80ά) θύματα της εκτεταμένης οικογένειάς μου. Όμως οι νεκροί είναι πολύ περισσότεροι. Μια οικογενειακή φίλη μας με την κόρη της, οι οποίες είχανε φύγει στην αρχή της γενοκτονίας στη νότια Γάζα, αποφάσισαν να γυρίσουν πίσω στο σπίτι τους, αφού βομβαρδίστηκε και αυτό που μένανε στα νότια.

Η φίλη αυτή αγαπούσε τα λουλούδια πάρα πολύ και είχε έναν όμορφο κήπο. Πριν από τρεις εβδομάδες, ο ισραηλινός στρατός τις έδιωξε ξανά από το σπίτι τους και φύγανε χωρίς ρούχα, χωρίς τίποτε. Κάποια στιγμή ενώ περπατούσαν στον παραλιακό δρόμο για να πάνε νότια, τις σκότωσαν οι Ισραηλινοί στρατιώτες και ο κόσμος τις βρήκε μέσα στα αίματα ύστερα από πολλές ώρες.

Το οικογενειακό μας σπίτι στη Γάζα, σε καλύτερες μέρες..

.

Ο,τι απέμεινε από το οικογενειακό μας σπίτι στη Γάζα μετά τον βομβαρδισμό του 2014…

Οι γονείς μου κάποια στιγμή ήταν αισιόδοξοι και έτσι χτίσανε το σπίτι μας σε ένα οικόπεδο που είχαμε κληρονομήσει από τον παππού μου – σε ένα κομμάτι του, γιατί το υπόλοιπο το είχε πάρει το Ισραήλ… Κι αυτό το σπίτι είδε κάποιες άσπρες μέρες, αλλά από το 2001 άρχισε να βομβαρδίζεται. Στην αρχή είχανε καταστραφεί τα παράθυρα και οι πόρτες, τα ξαναφτιάξαμε, ξαναχτυπήθηκαν άπειρες φορές. Και τελικά το 2014 βομβαρδίστηκε και δεν έμεινε ούτε μια πέτρα όρθια…

Είναι προφανές ότι το Ισραήλ έχει ως στόχο να αφανίσει τον παλαιστινιακό λαό, αφού έχουν την άποψη πως δεν είναι εφικτή η συνύπαρξη των δύο αυτών λαών στα εδάφη της ιστορικής Παλαιστίνης. Οι τελευταίες εξελίξεις μετά την 7η Οκτωβρίου δείχνουν την απανθρωπιά και τη βίαιη και ρατσιστική συμπεριφορά του Ισραήλ, αλλά και την αλαζονεία και την αδιαφορία του απέναντι στη διεθνή κοινή γνώμη, παρ’ όλη την παγκόσμια συμπόνια προς τους Παλαιστίνιους.

Από την άλλη πλευρά, η παλαιστινιακή ηγεσία δεν έχει καταφέρει να ξεπεράσει τις δυσκολίες μεταξύ των παρατάξεών της. Μια ελπιδοφόρα παρατήρηση, ωστόσο, είναι οι βαθιές πολιτικές αλλαγές που συμβαίνουν σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες είναι πρωτόγνωρες – αλλαγές όπως η αντίσταση πολλών κυβερνήσεων, αλλά και των ίδιων των πολιτών ενάντια στην κυριαρχία των ΗΠΑ και του Ισραήλ.

* ­Η δρ Σάλμα Α. Σάουα γεννήθηκε στο Κουβέιτ από Παλαιστίνιους γονείς που κατάγονταν από τη Γάζα (έχει και λιβανέζικες ρίζες). Οταν επέστρεψε με την οικογένειά της στη Γάζα, φοίτησε σε Δημοτικό και Γυμνάσιο της Ιερουσαλήμ και σε Λύκειο της Γάζας. Σπούδασε Οικονομικά στο Κάιρο. Εργάστηκε στην Αίγυπτο και στη Γάζα. Πήρε υποτροφία Fulbright για μάστερ στη διοίκηση επιχειρήσεων στη Νέα Υόρκη, όπου επίσης εργάστηκε, και στη συνέχεια έκανε διδακτορικό στην Αγγλία.

Στην Ελλάδα ήρθε το 2001. Ασχολείται με την εκπαίδευση, το life coaching και τον πολιτισμό. Εχει δημοσιεύσει διάφορα άρθρα. Αυτό το διάστημα γράφει ένα βιβλίο για την ιστορία της Παλαιστίνης ιδωμένη μέσα από τα μάτια μιας μητέρας. Είναι υπεύθυνη πολιτισμού της Παλαιστινιακής Παροικίας στην Ελλάδα. Εχει μια εξαιρετική κόρη.

Τέσσερις γενιές από την οικογένειά της ανέλαβαν πολιτικές θέσεις σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Ο πατέρας της έφυγε από τη ζωή το 2001 ενώ ήταν δήμαρχος της Γάζας. Η μητέρα της ήτανε από τις λίγες ανεξάρτητες βουλευτίνες στην Παλαιστίνη από το 1996 μέχρι το 2017 που έφυγε από τη ζωή. Σήμερα έχει θείους και ξαδέλφια που έχουν αναλάβει διάφορα αξιώματα σε πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές θέσεις, παρ’ όλες τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν από την ισραηλινή κατοχή.

Πηγή:https://www.efsyn.gr/

Μέτωπο αγώνα

Καθημερινά βιώνουμε την μαυρίλα μιας άθλιας ζωής που έχουν σχεδιάσει για μας, χωρίς εμάς.

Δεν είναι τυχαίο που ένα χρόνο μετά το προμελετημένο έγκλημα της πολιτείας στα Τέμπη όχι μόνο δεν έχει τιμωρηθεί κανείς πραγματικά ένοχος, αλλά ούτε καν έχει παραπεμφθεί στην δικαιοσύνη.Η τακτική της διάχυσης και  συγκάλυψης των ευθυνών που ακολουθεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη καλά κρατεί και δείχνει  ότι είναι αμετανόητοι και αδίστακτοι.

Όπως αμετανόητοι και αδίστακτοι είναι μπροστά στη γενοκτονία του λαού της Παλαιστίνης και στέλνουν φρεγάτα να καλύψουν τα νώτα του κράτους δολοφόνου του Ισραήλ.

Όπως αμετανόητοι και αδίστακτοι είναι απέναντι στον εργαζόμενο που δουλεύει  μισοασφαλισμένος ή ανασφάλιστος και του επιβάλουν να πληρώνει το λιγότερο πέντε μισθούς στα δημόσια νοσοκομεία για μια εγχείρηση.

Έ χουν ξεπουλήσει με τις ιδιωτικοποιήσεις τα πάντα, υγεία, ρεύμα, νερό, μεταφορές, παιδεία μέχρι και τον αέρα που αναπνέουμε.

Επιχειρούν τώρα να ιδιωτικοποιήσουν και τα Πανεπιστήμια παραβιάζοντας ακόμη και το σύνταγμα μετατρέποντας πλήρως την μόρφωση σε προνόμιο και εμπόρευμα για λίγους και εκλεκτούς.

Έχουν επιβάλει εργασιακό μεσαίωνα στην συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων χωρίς συλλογικές συμβάσεις, χωρίς στοιχειώδη εργασιακά και συνδικαλιστικά δικαιώματα.

Αλήθεια πόσο ακόμη μπορούμε να αντέξουμε να τους παρακολουθούμε να ρημάζουν τις ζωές μας ασύδοτα και βάρβαρα?

Πόσο ακόμη θα γίνονται ξεκομμένες κινητοποιήσεις μια οι αγρότες, μια οι φοιτητές, μια οι εργαζόμενοι, μια οι συνταξιούχοι?

Πόσο ακόμη θα παρακολουθούμε με συμπόνια μεν, αλλά μόνους τους χαροκαμένους γονείς του εγκλήματος των Τεμπών να απαιτούν δικαιοσύνη? 

Νομίζουμε ότι είναι παντοδύναμοι ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση στην νεοφιλελεύθερη βαρβαρότητα.

Λάθος, αν  συναντηθούν οι κινητοποιήσεις, αν συντονιστούν όλοι οι αγωνιζόμενοι με κοινές διαδηλώσεις, με απεργίες, με καταλήψεις και θα πιεστούν και θα σταματήσουμε την ασυδοσία κυβέρνησης και εργοδοσίας και θα πάρουν πίσω τις αντιλαϊκές  πολιτικές τους.  

Στο χέρι μας είναι να αλλάξουμε τα πράγματα. Δύσκολος δρόμος, αλλά μονόδρομος.

Γιατί αλλιώς δεν θα χάσουμε απλά, αλλά θα μας δέσουν κιόλας η δεξιά με την ακροδεξιά που επελαύνουν.

Δική μας ευθύνη σαν συνδικάτα, σαν  συλλογικότητες,  είναι να συντονίσουμε και να συνεχίσουμε  τον αγώνα, μακριά από την μικροπολιτική, ψηφοθηρική λογική,  γιατί εμείς μετράμε ανθρώπινες ζωές, αυτοί μετράνε κέρδη και ζημιές.

Μέτωπο συντονισμένου δυναμικού αγώνα:

Για να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι πραγματικοί ένοχοι του κρατικού εγκλήματος των Τεμπών.

Για να σταματήσει η γενοκτονία στην Παλαιστίνη και να νικήσει η Παλαιστινιακή αντίσταση

Για να μην περάσει η ιδιωτικοποίηση των Πανεπιστημίων

Για να επιβάλουμε πολιτικές υπέρ του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας  στην εργασία, την υγεία, την παιδεία.

Βανέσα Αλιχού, μέλος Δ.Σ. του Ε.Κ.Π.

ΟΛΟΙ ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΑΠΕΡΓΙΑ

Να συναντηθούν οι κινητοποιήσεις, να συντονιστούν όλοι οι αγωνιζόμενοι εργάζόμενοι, φοιτητές, αγρότες με κοινές διαδηλώσεις, με απεργίες, με καταλήψεις για να σταματήσουμε την ασυδοσία κυβέρνησης και εργοδοσίας για να πάρουν πίσω τις αντιλαϊκές  πολιτικές τους.  

Στο χέρι μας είναι να αλλάξουμε τα πράγματα. Δύσκολος δρόμος, αλλά μονόδρομος.

Γιατί αλλιώς δεν θα χάσουμε απλά, αλλά θα μας δέσουν κιόλας η δεξιά με την ακροδεξιά που επελαύνουν.

Δική μας ευθύνη σαν συνδικάτα, σαν  συλλογικότητες,  είναι να συντονίσουμε και να συνεχίσουμε  τον αγώνα, μακριά από την μικροπολιτική, ψηφοθηρική λογική,  γιατί εμείς μετράμε ανθρώπινες ζωές, αυτοί μετράνε κέρδη και ζημιές.

Μέτωπο συντονισμένου δυναμικού αγώνα:

Για να τιμωρηθούν παραδειγματικά οι πραγματικοί ένοχοι του κρατικού εγκλήματος των Τεμπών.

Για να σταματήσει η γενοκτονία στην Παλαιστίνη και να νικήσει η Παλαιστινιακή αντίσταση.

Για να μην περάσει η ιδιωτικοποίηση των Πανεπιστημίων.

Για να επιβάλουμε πολιτικές υπέρ του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας  στην εργασία, την υγεία, την παιδεία.

Κοινωνιοβιολογικό Κόμμα Ελλάδας

του Νίκου Νικήσιανη

Δεν συνηθίζω να σχολιάζω δημόσια τα λάθη αυτού ή του άλλου αριστερού κόμματος. Το βρίσκω πιο δημιουργικό να ασχολούμαι με τα δικά μας. Η πολυσέλιδη απόφαση της ΚΕ του ΚΚΕ για τον «πολιτικό γάμο των ομόφυλων ζευγαριών» ωστόσο, δεν είναι απλά ένα λάθος, είναι μια ευθεία επίθεση στα δικαιώματα μιας καταπιεσμένης κοινωνικής ομάδας.

Βέβαια, το ομοφυλοφιλικό κίνημα και τα lgbt άτομα μια χαρά ξέρουν εδώ και δεκαετίες να υπερασπίζονται το δίκιο τους απέναντι σε τέτοιες υποθέσεις. Για το ίδιο το θέμα λοιπόν δεν έχω να κομίσω τίποτα νέο και είμαι απόλυτα καλυμμένος από τις θέσεις και τις δράσεις του ομοφυλοφιλικού και του φεμινιστικού κινήματος, τα οποία έχουν ξεκαθαρίσει ότι όποιος και όποια θέλει να παντρευτεί πρέπει να μπορεί να το κάνει, όποιοι και όποιες θέλουν να υιοθετήσουν ένα παιδί, θα πρέπει να έχουν την ίδια δυνατότητα να το κάνουν και τις ίδιες υποχρεώσεις απέναντί του ανεξάρτητα του φύλου τους, και ότι κάθε γυναίκα μπορεί να κάνει με τη μήτρα της ό,τι θέλει. Οτιδήποτε άλλο είναι εξαίρεση, καταπίεση, διάκριση κι αποκλεισμός. Τελεία.

Θέλω όμως να πω δυο κουβέντες ως βιολόγος, μιας και η ΚΕ βασίζει την επίθεσή της σε ψευδοεπιστημονικά, «βιολογικά» επιχειρήματα για τη «φύση του ανθρώπου»· επιχειρήματα που ο μαρξισμός και η βιολογία καταπολεμάνε εδώ και 150 χρόνια. Η ιδεολογία πίσω από αυτά τα επιχειρήματα έχει και όνομα, λέγεται κοινωνιοβιολογία, και για να μην υποθέτει κανείς ότι τα βγάζω από το μυαλό μου ή τα προσάπτω στο ΚΚΕ από αντικομμουνιστική διάθεση, η ΚΕ έχει την ειλικρίνεια να το αποδεχθεί και μόνη της, χαρακτηρίζοντας εισαγωγικά τη «σχέση μητρότητας – πατρότητας, ως μια εξελισσόμενη βιοκοινωνική σχέση». Όσο και να ψάξουν, φοβάμαι ότι τα μέλη της ΚΕ δεν θα βρουν ούτε ένα μαρξιστικό κείμενο που να αναφέρει θετικά αυτόν τον όρο. Η απόφασή τους, νομίζω, είναι η πρώτη.

Οι βιοκοινωνικές σχέσεις

Πολύ – πολύ χοντρικά, να πούμε ότι οι βιοκοινωνικές θεωρίες τείνουν να αποδίδουν βιολογική βάση στις κοινωνικές σχέσεις. Άνθισαν κατά τον 18ο και 19ο αιώνα, όταν αξιοποιήθηκαν για να τεκμηριώσουν την ανωτερότητα των δυτικών εθνών απέναντι στους αποικιοκρατούμενους λαούς, ή την αναπόδραστη φυσικότητα των εκμεταλλευτικών σχέσεων εντός των αστικών κοινωνιών.

Για να δώσουμε ένα παράδειγμα πως λειτουργούν αυτές οι θεωρίες, πάρτε το επιχείρημα της ανακοίνωσης: λέει λοιπόν η ΚΕ ότι η «σχέση μητρότητας – πατρότητας» έχει μια «αντικειμενική», «βιολογική» βάση, «που προκύπτει από τη συμπληρωματική λειτουργία άνδρα – γυναίκας στη διαδικασία τεκνοποίησης». Με παρόμοιο τρόπο, μπορούμε να ισχυριστούμε ότι η σχέση άνδρα – γυναίκας έχει μια αντικειμενική, βιολογική βάση, που προκύπτει από τις συμπληρωματικές διαφορές άνδρα – γυναίκα στις παραγωγικές δεξιότητες, καθώς ο άνδρας είναι μεγαλύτερος και πιο δυνατός και η γυναίκα ευαίσθητη και φροντιστική. Γιατί, δεν είναι; Ή, η αποικιοκρατία έχει μια αντικειμενική βιολογική βάση, που προκύπτει από τις διαφορές των ανθρώπινων φυλών, καθώς τα δυτικά έθνη είναι ικανότερα και κυριαρχικά, ενώ οι φυλές της Αφρικής αράζουνε στον ήλιο. Ή η σχέση κεφαλαιοκράτη – εργαζόμενου έχει μια αντικειμενική βιολογική βάση, καθώς ορισμένοι άνθρωποι έχουν μια φυσική ροπή στην εγκράτεια και την αποταμίευση, ένα ηγετικό ταλέντο και μια παραγωγική φαντασία, ενώ άλλοι ξοδεύουν τον μισθό και τον χρόνο τους στις μπύρες. Όλα αυτά τα παραδείγματα δεν τα επινόησα τώρα, αποτέλεσαν διαδεδομένες βιοκοινωνικές θεωρίες, σαν αυτή που επανέλαβε προχθές η ΚΕ.

Προφανώς, οι θεωρίες αυτές πολεμήθηκαν λυσσαλέα από τον μαρξισμό, για τον οποίο δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι όλη η θεωρητική του προσπάθεια μπορεί να συμπυκνωθεί ακριβώς σε αυτό: στο να αφαιρέσει το περίβλημα της «φυσικότητας» από τις κοινωνικές σχέσεις και να αναδείξει αντίθετα τον ιστορικό και -κυρίως- τον ανταγωνιστικό τους χαρακτήρα. Στην κατεύθυνση αυτή συνέβαλε με τον τρόπο της και η βιολογία, ανακαλύπτοντας σταδιακά τους νόμους που διέπουν τη βιολογική πραγματικότητα και αποδεικνύοντας έτσι ότι αυτοί δεν έχουν καμία σχέση με τους νόμους της κοινωνικής πραγματικότητα. Ο μαρξισμός και η βιολογία λοιπόν, ακόμα κι αν δεν το ξέρουν, έχουν να παρουσιάσουν ένα κοινό επίτευγμα: απέδειξαν ότι δεν υπάρχουν βιοκοινωνικές σχέσεις, αλλά μόνο βιολογικές ή  κοινωνικές σχέσεις.

Μέσα από αυτές τις μάχες, οι βιοκοινωνικές θεωρίες ηττήθηκαν και σταδιακά εξέπεσαν σε πιο περιθωριακά ζητήματα, όπως η συσχέτιση της εγκληματικής προδιάθεσης με το σχήμα της μύτης. Επανέρχονται βέβαια τακτικά, από ακραίες νεοφιλελεύθερες, ρατσιστικές και εθνικιστικές φωνές, που αναζητούν μια πιο αντικειμενική βάση για το δίκιο του ισχυρού – αν και σήμερα οι πιο ικανοί νεοφιλελεύθεροι, ρατσιστές και εθνικιστές έχουν εγκαταλείψει πια την άγονη προσπάθεια να στηρίξουν τα επιχειρήματά τους στο βιολογικό υπόβαθρο και εμμένουν στο πολιτιστικό.

Τελευταία προσπάθεια ήταν η Κοινωνιοβιολογία του διάσημου εντομολόγου E. Ο. Wilson, ο οποίος προσπάθησε να ενοποιήσει τη βιολογική εξέλιξη και την κοινωνική ιστορία σε μια ενιαία επιστήμη, πιστεύοντας ότι οι ανθρώπινες κοινωνίες είναι κάτι σαν μεγάλες μυρμηγκοφωλιές. Παρά την παιδαριώδη αντίληψή του για τα κοινωνικά, η πρότασή του έγινε με χαρά αποδεκτή από διάφορους κύκλους, ακόμα και οικολογικούς δυστυχώς, και χρειάστηκε η επίμονη κριτική από μεγάλους εξελικτικούς βιολόγους (και παρεμπιπτόντως μαρξιστές) όπως ο Lewontin και ο Levins, για να επιστρέψει η κοινωνιοβιολογία στη θέση που της αξίζει, δηλαδή στον σκουπιδοτενεκέ της ιστορίας. Μέχρι που ήρθε η ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας να την αποκαταστήσει και να προκαλέσει ένα νέο παγκόσμιο κύκλο αντιπαράθεσης για τη βιολογική βάση των κοινωνικών σχέσεων – ή και όχι.

Ο καθοριστικός παράγοντας

Για να μην υπάρχει η υπόνοια ότι την αδικώ, η ΚΕ δεν αναφέρεται απλά στο όνομα, αλλά εφαρμόζει πραγματικά μια γνήσια βιοκοινωνική θεωρία στο θέμα του γάμου και της γονεϊκότητας. Για παράδειγμα, διαβάζουμε ότι «ο άνθρωπος αναπαράγεται με φυσικό τρόπο», ότι «η ανθρώπινη μητρότητα και η ανθρώπινη πατρότητα είναι εγγεγραμμένες στο είδος ‘άνθρωπος’», ή ότι η μητρότητα είναι «κατάκτηση της μακραίωνης ανάπτυξης του ανθρώπου» – και πολλά ακόμα που δεν χωράνε εδώ.

Εννοείται βέβαια ότι όπως κάθε βιοκοινωνική θεωρία, η θέση της ΚΕ δεν ταυτίζεται με έναν «απόλυτο βιολογισμό» -όπως λέει και η ίδια άλλωστε- αλλά επιδιώκει έναν συνδυασμό μεταξύ της αντικειμενικής, βιολογικής βάσης και του συγκυριακού, κοινωνικού χαρακτήρα ή ρόλου (όλες οι λέξεις δικές της). Για αυτό ξοδεύει αρκετές παραγράφους για να περιγράψει τις μορφές που έχει πάρει η γονεϊκότητα στις διάφορες εκμεταλλευτικές κοινωνίες. Στο συνδυασμό αυτό βέβαια, είναι φανερό ότι η βιολογική «βάση» θα έχει πάντα μεγαλύτερη βαρύτητα από το κοινωνικό «εποικοδόμημα». Έτσι, για το θέμα της γονεϊκότητας, η ανακοίνωση καταλήγει εύλογα ότι αυτή πρέπει να βασίζεται στη «φυσική συμπληρωματικότητα άνδρα – γυναίκα», και όχι στους συγκυριακούς «κοινωνικούς ρόλους». Κατ’ επέκταση, αφού «ο γάμος αποτέλεσε τη θεσμική μήτρα της τεκνοποίησης» (άλλη μαρξιστική αποκάλυψη κι αυτή), τότε και αυτός δεν μπορεί παρά να αφορά μόνο φυσικά, συμπληρωματικά ζευγάρια άντρα – γυναίκα.

Κατά τη γνώμη μου, και νομίζω κατά τη γνώμη του μαρξισμού, δεν υπάρχει καμία «φυσικότητα» στον «άνθρωπο» – για την ακρίβεια, δεν υπάρχει καν αυτή η μεταφυσική οντότητα που ονομάζεται «άνθρωπος». Για τη δε βιολογία, δεν υπάρχει πια ούτε το είδος «άνθρωπος», από τη στιγμή που έπαψε να είναι υποκείμενο στη φυσική επιλογή και τη βιολογική εξέλιξη. Υπάρχουν μόνο οι συγκεκριμένοι, ιστορικοί άνθρωποι, οι οποίοι καθορίζονται από τις κοινωνικές σχέσεις σε όλες τις εκφράσεις της ζωής τους: τη γέννηση, την ανάπτυξη, τις σεξουαλικές σχέσεις, την αναπαραγωγή, την εργασία, τον θάνατο. Αν ήμασταν ακόμα «βιολογικά» όντα, θα γεννούσαμε από τα 12 μας και κάθε 2-3 χρόνια, θα ζούσαμε ως τα 35 και θα πεθαίναμε από ένα σκουλήκι στο έντερο ή ένα σάπιο δόντι. Ούτε η σεξουαλικότητα, ούτε και η γονεϊκότητα, έχουν πια κάποια συνάφεια με τη βιολογική «αναπαραγωγή» του «είδους». Ορίζονται από κοινωνικές σχέσεις, κοινωνικές νόρμες ή κοινωνικά επικαθορισμένες επιθυμίες. Το να αναλύουμε τη σεξουαλικότητα ή τη γονεϊκότητα με βάση το γεγονός ότι τα αγοράκια συνήθως έχουν τσουτσούνι ή τα κοριτσάκια έχουν πιπί, είναι το ίδιο σοφό με το να αναλύουμε τις σύγχρονες κεφαλαιοκρατικές σχέσεις παραγωγής, με βάση το γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν μπράτσα και μοχθούν για να οργώσουν τη γη.

Για αυτό άλλωστε και είναι απολύτως δόκιμες και γόνιμες οι θεωρίες περί «κοινωνικού φύλου», που τόσο υποτιμητικά απορρίπτει η ΚΕ: τα φύλα είναι ακριβώς τόσο κοινωνικά, όσο κοινωνικές είναι οι τάξεις, ή τα έθνη, ή οι φυλές, και αυτό μάλιστα όχι μόνο δεν αφαιρεί τίποτα από την αντικειμενικότητά τους, αλλά ίσα – ίσα την τοποθετεί στη μόνη υπαρκτή και στέρεη βάση. Είναι χαρακτηριστική η φράση της ανακοίνωσης, ότι οι θεωρίες του κοινωνικού επικαθορισμού του φύλου επιχειρούν «την αποσύνδεση του ανθρώπου από κάθε αντικειμενικό προσδιορισμό (π.χ. φύλο, τάξη κ.λπ.)»: η τελείως αντιμαρξιστική αντιπαραβολή του «κοινωνικού» με το «αντικειμενικό», παρασέρνει εδώ ακόμα και την τάξη.

Δεν απαιτώ ωστόσο ούτε από την ΚΕ ούτε από κανέναν άλλο, να έχει μια τόσο σαφή θέση για τη διάκριση κοινωνικού και βιολογικού. Ας πάει έστω ως τη μέση κι ας αποδεχθεί όποιου είδους διάδραση επιθυμεί μεταξύ των δύο προσδιορισμών. Το σημαντικό θα είναι τότε να μας πει ποιος είναι ο καθοριστικός παράγοντας. Αν για παράδειγμα θεωρούμε ότι οι κοινωνικοί ρόλοι είναι ο καθοριστικός παράγοντας, ακόμα κι αν πιστεύουμε ότι το ο γάμος και η γονεϊκότητα διατηρούν κάποιες βιολογικές αναφορές, τότε δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην αφήνουμε τους ομόφυλους να παντρεύονται, ή να μεγαλώνουν ένα παιδί. Αν πάλι θέλουμε να τους το απαγορεύσουμε, τότε θα πρέπει να υποτάξουμε το κοινωνικό στο βιολογικό, κι ας μιλάμε κατά τα άλλα για «διαλεκτικό υλισμό» και κοινωνικές σχέσεις. Τζάμπα είναι.

Η κεκαλυμμένη ομοφοβία

Η ιδεολογική εκδοχή που θα επιλέξουμε λοιπόν, απλά δικαιολογεί μια πολιτική θέση που έχει ήδη ληφθεί. Αυτό είναι φανερό και στην ανακοίνωση. Η θέση του ΚΚΕ ενάντια στα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων χρειαζόταν μια επιχειρηματολογία και κάποιος θυμήθηκε την κοινωνιοβιολογία. Την προηγούμενη φορά αν θυμάστε, ο Γραμματέας είχε πει ότι το ΚΚΕ είναι ενάντια στον γάμο των ομόφυλων, γιατί ο γάμος είναι ένας ξεπερασμένος αστικός θεσμός. Αν και κάπως υποκριτική, αυτή η δικαιολογία ακουγόταν τουλάχιστον πιο προοδευτική από τη «φύση του ανθρώπου».  Νιώθοντας τώρα ότι κρατά στο στόμα της κάτι ξένο, η ανακοίνωση θάβει τα επιχειρήματά της κάτω από βουνά άσχετων αναφορών, από την «ασφάλεια στις υποδομές ύδρευσης», ως την αντίθεση των ιμπεριαλιστικών μπλοκ Ρωσίας και ΕΕ – θέματα σίγουρα σημαντικά, αλλά που μάλλον δεν προσφέρουν κάτι στη συζήτηση.

Το κείμενο μυρίζει από παντού απολογητισμό: από την αυθόρμητη ανάγκη του να μας θυμίσει την ηρωική ιστορία του ΚΚΕ, τον ΔΣΕ, τις εξορίες και τις φυλακές, ως την υποχρέωση να διευκρινίσει ότι η θέση του διαφέρει από αυτή της Εκκλησίας, καθώς η δεύτερη θέλει να απαγορεύσει και την ομοφυλόφιλη σεξουαλικότητα, ενώ το Κόμμα μόνο τη γονεϊκότητα (παρεμπιπτόντως, αυτό είναι αναληθές: η επίσημη Εκκλησία εξεγέρθηκε για τον ίδιο ακριβώς λόγο με το ΚΚΕ, δηλαδή για το δικαίωμα τεκνοθεσίας από ομόφυλα ζευγάρια και δεν ασχολείται ιδιαίτερα με το τί κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του).

Να λοιπόν γιατί όλη αυτή η φασαρία: για να καλύψει η ΚΕ μια θέση που είναι εγνωσμένα και συνειδητά ομοφοβική. Η ομοφοβία άλλωστε, είναι διάχυτη σε όλο το κείμενο: γιατί αλλιώς να αναφέρεται σε τζόγο, πορνεία και ναρκωτικά – ακόμα κι αν ισχυρίζεται ότι αυτά αφορούν όλα τα ζευγάρια; Αν αφορούν εξίσου όλα τα ζευγάρια, γιατί είναι χρήσιμο επιχείρημα σε ένα κείμενο που θέλει να απαγορεύσει την τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια; Ή, τί άλλο μπορεί σημαίνει η φράση ότι το ΚΚΕ, παλεύει σθεναρά «για τη διαμόρφωση του νέου ανθρώπου, που κατακτά την κομμουνιστική ηθική (…) που δίνει μάχη με τις αδυναμίες του»; Πώς πιστεύει η ΚΕ ότι ακούγονται οι λέξεις «ηθική» και «αδυναμίες», σε ένα κείμενο που αφορά την ομοφυλοφιλία;

Όπως φαίνεται όμως από το απολογητικό ύφος της ανακοίνωσης, η ομοφοβική αυτή στάση είναι πια ένα δύσκολο καθήκον. Το ΛΟΑΤΚΙ κίνημα («η αυτοαποκαλούμενη ηγεσία των ΛΟΑΤΚΙ» που λέει και το κείμενο, με εμφανή ζήλια) έχει καταφέρει να ανατρέψει σε καθοριστικό βαθμό το κοινωνικό κλίμα. Για αυτό άλλωστε και μια δεξιά κυβέρνηση προτιμά να αναλάβει η ίδια τη νομοθετική πρωτοβουλία για τον γάμο, από το να σταθεί απέναντι. Γιατί τότε το ΚΚΕ συνεχίζει να επιμένει στην ομοφοβία;

Εξάλλου, από το ’70 και μετά, οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι τάσεις του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος έχουν σταδιακά διορθώσει την υστέρηση που είχαν στο θέμα της ομοφυλοφιλίας (υστέρηση που ίσως συνδέεται με τη σταλινική μεταρρύθμιση του οικογενειακού δίκαιου που είχε εγκαθιδρύσει το νεαρό σοβιετικό κράτος), και πολλές από αυτές συμμετέχουν ενεργά σήμερα στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ – με κορυφαίο παράδειγμα την πρόσφατη μεταρρύθμιση στην Κούβα. Το ΚΚΕ γιατί επιμένει μόνο του ενάντια σε όλο το διεθνές κίνημα;

Ο φόβος της γραφειοκρατίας

Μια ερμηνεία που έχει προταθεί είναι ότι η ομοφοβική αυτή γραμμή ανταποκρίνεται στις διαθέσεις της λαϊκής βάσης του ΚΚΕ. Ή ότι το ΚΚΕ την αξιοποιεί ως δόλωμα για να ψαρέψει στα θολά νερά της διάχυτης ομοφοβίας της ελληνικής κοινωνίας. Δεν συμφωνώ. Φαντάζομαι ότι πράγματι μπορεί να βολεύει σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά σε άλλες τόσες δυσκολεύει την προσέγγιση του κόμματος με στρώματα της νεολαίας. Άλλωστε, το ΚΚΕ έχει αποδείξει σε πολλές ευκαιρίες ότι -καλώς ή κακώς- δεν υποτάσσεται εύκολα στο λαϊκό αίσθημα, ακόμα και της βάσης του. Ούτε νομίζω ότι η γενική ψηφοθηρία είναι η βασική του πρακτική ή το βασικό του ενδιαφέρον – κάποιες φορές μάλιστα ισχύει ακριβώς το αντίθετο.

Η βαθύτερη αιτία αυτής της επιμονής του ΚΚΕ στο λάθος, νομίζω βρίσκεται στον τρόπο που λειτουργεί η γραφειοκρατία – όχι η γραφειοκρατία του ΚΚΕ, η γραφειοκρατία γενικά. Το έχω υποστηρίξει αναλυτικότερα σε άλλη περίσταση, η γραφειοκρατία δεν έχει κάποιες ιδιαίτερες απόψεις ή κοινωνικές θέσεις. Η γραφειοκρατία έχει ως μόνο στόχο την αναπαραγωγή του εαυτού της, και άρα την επιβεβαίωση του κύρους της. Μπορεί να αναλάβει οποιαδήποτε θέση, προοδευτική ή συντηρητική, ρεφορμιστική ή επαναστατική, αρκεί να είναι η δική της – ή να μπορεί έστω να ισχυριστεί ότι κατά βάθος ήταν από πάντα δική της. Η γραφειοκρατία επομένως αισθάνεται πολύ άβολα να αλλάζει θέσεις, γιατί όταν το κάνει, είναι σαν να αμφισβητεί η ίδια την εξουσία της. Και όσο επιμένει να υπερασπίζεται ένα λάθος, τόσο πιο επώδυνη καθίσταται η αλλαγή, τόσο μεγαλύτερο το πλήγμα στο αλάθητο. Αυτό ακριβώς πιστεύω ότι γίνεται τώρα με τη στάση του ΚΚΕ απέναντι στους ομοφυλόφιλους.

Υπάρχουν βέβαια και πολύ πιο πρακτικοί λόγοι: αν κάποιο στέλεχος της γραφειοκρατίας, ακόμα και πολλά μαζί, ακόμα κι ο ίδιος ο Γραμματέας, συνειδητοποιεί ότι κάνουν λάθος σε ένα θέμα, είναι πολύ δύσκολο να το πει, γιατί θα θέσει τον εαυτό του απέναντι στον μηχανισμό. Θα πρέπει διστακτικά, με μισόλογα και υπαινιγμούς (όπως ότι «οι θέσεις μας εξελίσσονται», που είχε πει ο Κουτσούμπας στην ίδια συνέντευξη), να ανιχνεύει τις διαθέσεις των γύρω του, να πειστεί ότι έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για μια στροφή, και μετά να το φωνάξουν όλοι μαζί ταυτόχρονα, για να μην εκτεθεί κανείς. Καταλαβαίνουμε ότι αυτό συμβαίνει σπάνια και θέλει πολύ χρόνο. Για αυτό και η αυτοκριτική του ΚΚΕ αναφέρεται συνήθως για λόγους ασφαλείας σε 2 ή 3 γενιές ηγετών πίσω.

Ο ίδιος ακριβώς φόβος βρίσκεται πίσω και από άλλους εμφανείς παραλογισμούς. Πώς αλλιώς να εξηγήσουμε για παράδειγμα, ότι το ΚΚΕ είναι μάλλον αυτή τη στιγμή το μόνο κομμουνιστικό ή αριστερό κόμμα στον κόσμο που αρνείται την κλιματική αλλαγή; Ο Γραμματέας του αναγκάζεται να λέει δημόσια κάτι ντροπιαστικά πράγματα του στυλ «οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα αποφανθεί». Εδώ, δεν μπορεί να υπάρχει καμιά άλλη αιτία, πέρα από το γεγονός ότι επειδή δεν είναι αυτή που ανακάλυψε πρώτη την κλιματική, η γραφειοκρατία του δυσκολεύεται να αποδεχθεί κάτι που το είπαν πρώτοι κάποιοι άλλοι και μάλιστα πολιτικοί αντίπαλοι. Κάποια στιγμή βέβαια, θα αναγκαστεί το κάνει. Το έκανε μέχρι και το Κόμμα Εργατών της Βόρειας Κορέας, όταν η κλιματική αλλαγή αναδείχθηκε σε μια από τις αιτίες κατάρρευσης της αγροτικής παραγωγής. Η ίδια επίσης φοβία απαγορεύει τη συμμετοχή του κόμματος σε οποιοδήποτε κίνημα δεν έχει προβλεφθεί, πηγάσει και οργανωθεί από την ηγεσία.

Υπάρχουν ιστορικοί λόγοι που η γραφειοκρατία του ΚΚΕ είναι τόσο φοβική, αλλά θέλουν πολύ συζήτηση και δεν είμαι σίγουρος ότι με αφορά. Το ίδιο το ΚΚΕ πάντως έχει επισήμως αποδεχθεί αυτή τη φοβία ως αρετή, την αποκαλεί «συνέπεια», και θεωρεί ότι αυτή τους έσωσε το ’89, όταν τόσα κόμματα το γύρισαν. Μεταφυσικές, ή, για να το πούμε με τους δικούς τους όρους, αντιδιαλεκτικές μπούρδες: το να στηρίζεις τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, ή να δέχεται ότι υπάρχει κλιματική κρίση, δεν έχει καμία σχέση με το τί έκανες το ’89. Είναι, νομίζω, προφανές για κάθε λογικό άνθρωπο.

Πηγή:https://alterthess.gr/

 

ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΠΕΜΠΤΗ 8/2

Οι φοιτητές μέσα από τις μαζικές συλλογικές διαδικασίες των συνελεύσεων τους αποφάσισαν τη συνέχιση των καταλήψεων και των διαδηλώσεων με κορύφωση πανελλαδική κινητοποίηση στις 8/2 στην Αθήνα.

Είμαστε ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια γιατί η μόρφωση είναι δικαίωμα όχι προνόμιο

Μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια ούτε υπήρξαν ούτε μπορούν να υπάρξουν. Είτε θα είναι ταξικοί πλήρως ιδεολογικοποιημένοι οργανισμοί-μηχανισμοί της άρχουσας τάξης, είτε αδίστακτοι κερδοσκοπικοί μηχανισμοί που δεν θα έχουν καμιά σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας για γνώση και μόρφωση.

Καμιά δημοκρατική, προοδευτική δύναμη δεν μπορεί να συμφωνήσει ή να συνεργήσει στην δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστήμιων, στην καταπάτηση του συντάγματος, με κανένα πρόσχημα και καμιά δικαιολογία.

Να μην κατατεθεί το νομοσχέδιο για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων

ΟΛΟΙ ΣΤΗΝ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΤΑΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΗΣ ΑΔΕΔΥ ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ 8 ΦΛΕΒΑΡΗ .

Η Αριστερά απέναντι στα ιδιωτικά Πανεπιστήμια

του Χρήστου Βαλλιάνου

“Δεν βόσκει κανείς ατιμώρητος στα λιβάδια της αστικής τάξης, δεν σπουδάζει ατιμώρητος στα πανεπιστήμιά της, δεν διαβάζει ατιμώρητος τα βιβλία της, δεν χρησιμοποιεί ατιμώρητος τις επιστήμες της… σχεδόν ανεπαίσθητα, καταπίνει το δηλητήριό της, παραλύει…” Karin Struck, Ταξική Αγάπη (1)

«… Η βία της άκρας αριστεράς στα Πανεπιστήμια δεν είναι νορμάλ, είναι μια ζοφερή πραγματικότητα, κι ένας ακόμα από τους λόγους που η ανάγκη ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων είναι ακόμα πιο επιτακτική. Για να απαλλαγούμε από όλες αυτές τις νοοτροπίες. Με το νόμο αυτό, κάπου τελειώνει το τελευταίο άπαρτο κάστρο της άκρας αριστεράς στην Ελλάδα. Δεν τους έχει μείνει άλλο».      (Α. Γεωργιάδης, συνέντευξη στον Status FM, 26/1/24) (2)

Το ενδιαφέρον του συγκεκριμένου αποσπάσματος της συνέντευξης αυτής του Α.Γ. έγκειται στο γεγονός ότι ο αντιπρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος, με τη γνωστή έπαρση και το στυλ «να τα πούμε έξω από τα δόντια» που τον διακρίνει, εκστόμισε κάποιες αλήθειες, τις οποίες βεβαίως φρόντισε να τις διαστρέψει έτσι ώστε να είναι συμβατές με τις σκουριασμένες εμφυλιοπολεμικές ιδέες του. Ακόμα όμως κι έτσι, οι θέσεις αυτές αποκαλύπτουν κάποιες σχετικά άγνωστες αλλά και κρίσιμες πλευρές της αντιπαράθεσης σε σχέση με τα ιδιωτικά Πανεπιστήμια, και ως τέτοιες έδωσαν την αφορμή για τη γραφή αυτού του άρθρου. 

Αυτό που ομολογεί εμμέσως εδώ ο Α. Γ. χωρίς να το παραδέχεται ευθέως, είναι ότι ακόμα και σήμερα, σαράντα χρόνια μετά την αρχική εισαγωγή των ιδεών του νεοφιλελευθερισμού στην ελληνική πολιτική ζωή, προς τα τέλη της πρώτης κυβερνητικής θητείας του ΠΑΣΟΚ, και τη σταδιακή εμπέδωσή τους στο σώμα του ελληνικού κοινωνικού σχηματισμού, και τη διάχυσή τους σε όλο το εύρος του πολιτικού φάσματος, μέχρι τη σημερινή απόλυτη κυριαρχία μιας ακραιφνώς νεοφιλελεύθερης ΝΔ, τα ελληνικά πανεπιστήμια απέχουν πολύ από το να συγχρονίζονται με τη γενική εικόνα. 

Πιστεύω ότι αυτό που εξοργίζει τον Α.Γ. δεν είναι κάποια μεμονωμένα περιστατικά βίας που μπορούμε να εντοπίσουμε στους πανεπιστημιακούς χώρους, προερχόμενα από αντιεξουσιαστικές ή άλλες ομάδες, και που σχεδόν πάντα έχουν χαρακτήρα απάντησης σε αυταρχικές κυβερνητικές ή πρυτανικές πρακτικές. Αυτό που τον εξοργίζει είναι μάλλον το γεγονός ότι ο συνολικός πολιτικός συσχετισμός μέσα στα ΑΕΙ, ακόμα και σε συνθήκες πλειοψηφικής κυριαρχίας  της ΔΑΠ, είναι τέτοιος που δεν επιτρέπει στα κυβερνητικά επιτελεία να προχωρήσουν στη συντριβή των αντιστάσεων που αναπτύσσονται διαχρονικά μέσα στα πανεπιστήμια, αν και σε διαφορετικές μορφές και κλίμακα, ανάλογα με τη γενικότερη συγκυρία. Με μια άλλη διατύπωση, θα λέγαμε ότι αυτό που εξοργίζει τον Α.Γ. είναι το γεγονός ότι ακόμα και αυτή η εύθραυστη ηγεμονία μιας κάποιας εκδοχής της αριστεράς που χαρακτήριζε το πανεπιστήμιο της μεταπολίτευσης (και η οποία πήγαζε πριν απ’ όλα από ένα μαζικό, έντονα πολιτικοποιημένο, και καταξιωμένο στη λαϊκή συνείδηση, φοιτητικό κίνημα) στο διάστημα των πενήντα χρόνων που μεσολάβησαν μέχρι σήμερα, ενώ έχει δεχτεί σοβαρά πλήγματα, αφού εν τω μεταξύ χρεωκόπησαν τα αντίστοιχα οράματα του σοβιετικού ή του κινέζικου «σοσιαλισμού», του ευρωκομμουνισμού, κτλ, δεν έχει (ακόμα) παραχωρήσει τη θέση της σε μια ηγεμονία των ιδεών του (νέο)φιλελευθερισμού, που μέσα στα Πανεπιστήμια παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανυπόληπτες.

Θα μπορούσε εδώ να ρωτήσει κανείς: είναι λοιπόν τόσο σημαντικό πρόβλημα αυτή η πάλαι ποτέ ηγεμονία των ιδεών της αριστεράς, της αμφισβήτησης, ή του φιλελευθερισμού μέσα στα πανεπιστήμια, μήπως δεν είναι το κύριο πρόβλημα η ποιότητα των παρεχόμενων γνώσεων, η αντιστοίχισή τους με τις «ανάγκες της οικονομίας και της κοινωνίας», και εν πάση περιπτώσει, με ποιον τρόπο η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων θα μπορούσε να οδηγήσει στην εξάλειψη κάθε ίχνους των ενοχλητικών αριστερών ιδεών μέσα στα ΑΕΙ, ή τέλος πάντων, στην άλωση του τελευταίου άπαρτου κάστρου της άκρας αριστεράς, κατά τον Α.Γ.;

Θα ξεκινήσουμε με το δεύτερο ερώτημα, για το οποίο η απάντηση είναι σχετικά εύκολη, παρ’ όλον ότι ο ίδιος ο Α.Γ. αποφεύγει να δώσει κάποια εξήγηση. 

Σύμφωνα με τις επίσημες κυβερνητικές διαβεβαιώσεις, η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων δεν πρόκειται να οδηγήσει σε μείωση της κρατικής χρηματοδότησης της δημόσιας ανώτατης εκπαίδευσης, ούτε και σε μείωση του αριθμού των εισακτέων φοιτητών /τριών. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός δήλωνε πρόσφατα ότι η αναβάθμιση και βελτίωση των δημόσιων πανεπιστημίων παραμένει πάντα μια από τις προτεραιότητές της κυβέρνησής του. 

Ωστόσο, έχουμε κάθε λόγο να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε αυτές τις διαβεβαιώσεις. Οι εκθέσεις του Συμβουλίου διοίκησης του Μετσόβιου Πολυτεχνείου(3) και της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Κρήτης που δημοσιοποιήθηκαν πρόσφατα δίνουν μια διαμετρικά αντίθετη εικόνα  σε σχέση με τις επίσημες διαβεβαιώσεις: οι κρατικές επιχορηγήσεις των δυο αυτών ΑΕΙ έχουν μειωθεί στη διάρκεια της τελευταίας δεκαπενταετίας (2009-2024) σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50%, ενώ παράλληλα έχει μειωθεί σημαντικά ο αριθμός των διδασκόντων, του ερευνητικού προσωπικού, και των διοικητικών υπαλλήλων. Με σχετική βεβαιότητα μπορούμε να προβλέψουμε ότι με την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων η τάση αυτή δεν πρόκειται να αντιστραφεί. Εξ άλλου, ο ίδιος ο Α.Γ. που περηφανεύεται για το ότι δεν μασάει τα λόγια του, στην παραπάνω συνέντευξη μας εξηγούσε ότι «όταν κάποιος πρύτανης διαφωνήσει με την ηλεκτρονική διαδικασία των εξετάσεων των μαθημάτων και ταυτόχρονα αμυνθεί στο να φέρει την αστυνομία στο Πανεπιστήμιο για να αντιμετωπιστεί η κατάληψη, εκεί θα μπορούσε το Υπουργείο Παιδείας να διερευνήσει άλλους τρόπους διαχείρισης, όπως είναι το θέμα της χρηματοδότησης στο πανεπιστήμιο»(4). Η χρηματοδότηση των Πανεπιστημίων από τον δημόσιο προϋπολογισμό γίνεται μ’ αυτό τον τρόπο μέσο πειθάρχησης των πρυτανικών αρχών και της πανεπιστημιακής κοινότητας συνολικά. Το ότι αυτό σημαίνει ουσιαστικά κατάλυση του αυτοδιοίκητου των ΑΕΙ είναι βεβαίως άνευ ιδιαίτερης σημασίας για τον κ. Υπουργό. 

Αυτό που έχει για μας σημασία είναι να δούμε πώς εννοούν κάποιοι κυβερνητικοί τη διαπάλη των ιδεών και την ανατροπή των δυσμενών γι’ αυτούς ιδεολογικών συσχετισμών (στο βαθμό που αυτοί εξακολουθούν να υφίστανται, και όπου τέλος πάντων υφίστανται) μέσα στο Πανεπιστήμιο: Διαβάζοντας «μέσα από τις γραμμές», καταλαβαίνουμε ότι η ανατροπή αυτή, αφού όλες οι άλλες μέθοδοι (διαγραφές φοιτητών, Πανεπιστημιακή Αστυνομία, κλπ.) δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα μπορεί κατά τον Α.Γ. να προκύψει μέσα από τη συνεχή περιθωριοποίηση του δημόσιου Πανεπιστήμιου, την αδυναμία του να ανταπεξέλθει στον ανταγωνισμό με τα μη κρατικά Πανεπιστήμια, και τη μέχρι στραγγαλισμό συρρίκνωση της κρατικής χρηματοδότησής του, στην περίπτωση μη συμμόρφωσής του προς τα φιλελεύθερα πρότυπα. 

Προκειμένου να απαντήσουμε στο πρώτο ερώτημα (γιατί είναι τόσο σημαντικό το ποιες ιδέες – επομένως και ποιες πρακτικές – ηγεμονεύουν μέσα στο Πανεπιστήμιο) θα πρέπει να προσφύγουμε σε κάποιες αναλύσεις, που ήταν πάντα μειοψηφικές στην αριστερά, και που σήμερα έχουν μάλλον παραδοθεί στη λήθη. Αναλύσεις που αναφέρονται στο ρόλο της εκπαίδευσης ως ιδιαίτερου μηχανισμού του αστικού κράτους, όπως και στις αντιθέσεις που αναπτύσσονται στο εσωτερικό της από τον ίδιο το ρόλο που της ανατίθεται.

Ας θυμίσουμε λοιπόν ότι η εκπαίδευση αποτελεί έναν ιδιαίτερο (καθότι δομικά χωρισμένο από τη σφαίρα της παραγωγής και τους λοιπούς μηχανισμούς του αστικού κράτους) εξαιρετικά κρίσιμο για την αναπαραγωγή ενός σύγχρονου κοινωνικού σχηματισμού κρατικό μηχανισμό, με βασικό ρόλο τη δημιουργία ατόμων ικανών και πρόθυμων να στελεχώσουν τις θέσεις εργασίας που δημιουργεί ο δεδομένος κοινωνικός καταμερισμός εργασίας. Σε μια καπιταλιστικά οργανωμένη οικονομία και κοινωνία, όπως η σημερινή ελληνική, ο κοινωνικός καταμερισμός εργασίας μορφοποιείται σε μια ιεραρχική δομή οργανωμένη κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η αναπαραγωγή σχέσεων ταξικής εξουσίας και εκμετάλλευσης. Προκειμένου λοιπόν να προετοιμαστούν οι μικροί μαθητές να στελεχώσουν τις θέσεις εργασίας που τους περιμένουν στην έξοδό τους από το σχολικό μηχανισμό, θα πρέπει να εξοπλιστούν τόσο με τις κατάλληλες τεχνικές γνώσεις και δεξιότητες που απαιτεί η συγκεκριμένη θέση (αλλά και οι παρόμοιες που θα κληθούν να υπηρετήσουν στη διάρκεια του επαγγελματικού τους βίου), όσο και με τις αντίστοιχες ιδέες και συμπεριφορές που είναι απαραίτητες για την άσκηση των καθηκόντων που πηγάζουν από τη δεδομένη θέση(5).

Έτσι λοιπόν, αυτοί που προορίζονται να στελεχώσουν τις κατώτερες θέσεις στην πυραμίδα της κοινωνικής ιεραρχίας θα πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι στις αξίες της πειθαρχίας, του σεβασμού των ανωτέρων, της τήρησης των υποχρεώσεών τους, όπως επίσης να αποδέχονται ως φυσική και αυτονόητη την υφιστάμενη κοινωνική τάξη πραγμάτων, τον καταμερισμό εργασίας σε διευθύνοντες και διευθυνόμενους, σε χειρώνακτες και πνευματικά εργαζόμενους, κοκ. Ιδανικά, τα άτομα αυτά θα πρέπει να μάθουν να εκτιμούν την αξία της χειρωνακτικής εργασίας και τους καρπούς των κόπων τους, να είναι ολιγαρκείς και ευτυχείς με τις πενιχρές απολαβές τους και ευγνώμονες απέναντι στον εργοδότη, την πατρίδα και το θεό τους. 

Αντίστοιχα, αυτοί που προορίζονται να καταλάβουν τις ανώτερες θέσεις της κοινωνικής ιεραρχίας θα πρέπει, εκτός από τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις, το κριτικό πνεύμα, την ικανότητα ανάληψης πρωτοβουλιών, να διαθέτουν και τα αναγκαία ηγετικά προσόντα της διοίκησης των υφισταμένων τους, πράγμα που σημαίνει ότι θα πρέπει να είναι σε θέση να αξιολογούν την εργασία τους, να επιβραβεύουν τους πιο αποδοτικούς, αλλά και να επιβάλουν ποινές σε όσους παραμελούν τα καθήκοντά τους ή υποκύπτουν σε πειθαρχικά παραπτώματα. Ιδανικά, θα πρέπει τα άτομα αυτά, να είναι σε θέση να λαμβάνουν τις γνωστές «δύσκολες αποφάσεις», όταν πχ. θα πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα στο συμφέρον του οργανισμού του οποίου φέρουν την ευθύνη, και το ατομικό συμφέρον κάποιων εργαζόμενων που σε μια καμπή της οικονομικής συγκυρίας θα κριθούν πλεονάζοντες και δυσβάστακτο φορτίο. 

Με δυο λόγια, τα άτομα που θα στελεχώσουν τις διάφορες θέσεις του κοινωνικού καταμερισμού εργασίας θα πρέπει, εκτός των άλλων προσόντων τους, να είναι φορείς της κυρίαρχης αστικής ιδεολογίας , με τις ιδιαίτερες μορφές που εμφανίζεται αυτή ανάλογα με την ταξική θέση των υποκειμένων. Μάλιστα, έχουμε σοβαρούς λόγους να πιστεύουμε ότι η εγχάραξη της κυρίαρχης ιδεολογίας (του αρμόζοντος κώδικα συμπεριφοράς) στους εκπαιδευόμενους, τουλάχιστον της κατώτερης και της μέσης βαθμίδας, αποτελεί μια λειτουργία κρισιμότερη από τη μετάδοση των σχετικών γνώσεων. Σε πολλές δε περιπτώσεις, όπως πχ στο μάθημα των θρησκευτικών ή της (εθνικής) ιστορίας, όπου γνώσεις και μύηση σε κώδικα συμπεριφοράς είναι στοιχεία αξεδιάλυτα μεταξύ τους αυτό είναι ιδιαίτερα εμφανές: Αυτό που μένει από τα μαθήματα αυτά δεν είναι οι λεπτομέρειες της ιστορίας του έθνους ή της Καινής Διαθήκης, αλλά η διαμόρφωση χαρακτήρων θεοσεβούμενων και φιλοπάτριδων. 

Ακριβώς γι’ αυτό, ακριβώς δηλ. επειδή η κρίσιμη πλευρά της εκπαίδευσης είναι η εγχάραξη στα κεφάλια των εκπαιδευόμενων και η εμπέδωση της κυρίαρχης ιδεολογίας, είναι σωστό να μιλάμε, όπως πρότεινε ο Λ. Αλτουσέρ, για την εκπαίδευση ως ιδεολογικό μηχανισμό του κράτους. Και παραπέρα, να συνδέουμε την πιθανή δυσλειτουργία ή την κρίση του εκπαιδευτικού μηχανισμού με την αδυναμία του να μεταδώσει στον επιθυμητό βαθμό (και επομένως να αναπαράξει) στους εκπαιδευόμενους την κυρίαρχη ιδεολογία. Είναι σημαντικό να σημειώσουμε εδώ ότι μια τέτοια πιθανή αδυναμία του εκπαιδευτικού μηχανισμού ή τμήματός του δεν προκύπτει ως αποτέλεσμα κάποιων ατελειών ή ελλείψεων του, αλλά κατά βάση είναι αποτέλεσμα κοινωνικών, πολιτικών και ιδεολογικών συγκρούσεων που αναπτύσσονται εντός και εκτός της εκπαίδευσης, συγκρούσεων που οδηγούν στο να γίνεται ορατή στα μάτια των εκπαιδευόμενων η αναντιστοιχία μεταξύ κυρίαρχης ιδεολογίας και κοινωνικής πραγματικότητας. Οι κοινωνικές συγκρούσεις αποκτούν χαρακτήρα τροχοπέδης της ιδεολογικής λειτουργίας των εκπαιδευτικών μηχανισμών, δυσχεραίνουν δηλ. τη μετάδοση της κυρίαρχης ιδεολογίας στους εκπαιδευόμενους και με αυτή ακριβώς την έννοια μπορούμε να μιλάμε για κρίση της εκπαίδευσης. 

Αυτή ήταν η περίπτωση του ελληνικού Πανεπιστημίου της μεταπολίτευσης. Οι αντιδημοκρατικές δομές με την καθηγητική αυθεντία και τους επιμελητές – υπηρέτες, το ίδιο το συντηρητικό και σε μεγάλο βαθμό ανυπόληπτο, λόγω της συνεργασίας του με τη χούντα, καθηγητικό κατεστημένο, τα παλιομοδίτικα προγράμματα σπουδών, με τα άδεια αμφιθέατρα, σημάδι του μηδενικού ενδιαφέροντος των φοιτητών για το περιεχόμενο των παραδόσεων, αλλά και η γεροντοκρατία του τότε καραμανλικού καθεστώτος από τη μια μεριά, έρχονταν σε πλήρη αντίθεση με το φοιτητικό κίνημα της εποχής και την αναζήτηση μιας «δημοκρατικής πορείας», σε ρήξη με το «αμαρτωλό παρελθόν».   

Οι διαδοχικές εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις των επόμενων χρόνων (ο «αστικός εκσυγχρονισμός, που ξεκίνησε η Καραμανλική δεξιά, και ολοκλήρωσε το ΠΑΣΟΚ της δεκαετίας του ‘80) αποσκοπούσαν ακριβώς στην υπέρβαση αυτής της κρίσης του Πανεπιστημίου, στην αποκατάσταση της ιδεολογικής λειτουργίας του, και σε τελική ανάλυση, στην αποκατάσταση της ηγεμονεύουσας θέσης της κυρίαρχης ιδεολογίας μέσα στα ΑΕΙ. Από τη χρονική απόσταση που μας χωρίζει από εκείνα τα χρόνια, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι οι στόχοι αυτών των μεταρρυθμίσεων σε μεγάλο βαθμό επιτεύχθηκαν: δεν είναι μόνον ότι οι εκπρόσωποι της δεξιάς στους φοιτητικούς συλλόγους και τις συνελεύσεις έπαψαν να αποτελούν θλιβερές μειοψηφίες,  είναι πριν απ’ όλα ότι σε πολλές σχολές το κλίμα έχει ανατραπεί θεαματικά: για παράδειγμα, στις οικονομικές σχολές, καθώς απενοχοποιήθηκε κοινωνικά η επιδίωξη του επιχειρηματικού κέρδους και της  ατομικής καριέρας στον επιχειρηματικό τομέα, εμφανίστηκαν και έγιναν ιδιαίτερα δημοφιλή μαθήματα και κατευθύνσεις διοίκησης επιχειρήσεων, χρηματοοικονομικής διαχείρισης, κλπ., ενώ παράλληλα περιθωριοποιήθηκαν τα θεωρητικά μαθήματα με αναφορές στην κριτική της πολιτικής οικονομίας και τις σύγχρονες κριτικές θεωρίες(6).

Ωστόσο, η νίκη αυτή των καθεστωτικών δυνάμεων στα πανεπιστήμια δεν υπήρξε ποτέ πλήρης και οριστική. Οι εστίες αντίστασης και ριζοσπαστικοποίησης στα ΑΕΙ παρέμειναν ενεργές αν και σε λανθάνουσες συνήθως μορφές, τροφοδοτούμενες από υπόγεια κοινωνικά ρεύματα δυσαρέσκειας και διαμαρτυρίας.  Οι ίδιες οι εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις είχαν συχνά αντιφατικά αποτελέσματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της πολιτικής της μαζικοποίησης της ανώτατης εκπαίδευσης με τη δημιουργία νέων περιφερειακών ΑΕΙ και ΤΕΙ, η οποία από τη μια  εκτόνωνε τις προσδοκίες των λαϊκών στρωμάτων για πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση και κοινωνική άνοδο, από την άλλη τροφοδοτούσε το νεολαιίστικο ριζοσπαστισμό, αφού η χαμηλού επιπέδου οργάνωση των νέων σχολών και τμημάτων, αλλά και η αγορά εργασίας που συναντούσαν οι νέοι πτυχιούχοι διέψευδε τις όποιες προσδοκίες.

Ισχυριζόμαστε ότι η πολιτική επιλογή της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων που πρωτοεμφανίστηκε την άνοιξη του 2006 με την ανακοίνωση της πρόθεσης αναθεώρησης του άρθρου 16, και που ουσιαστικά δεν αποσύρθηκε ποτέ από το προσκήνιο, αποτελεί τη μετεξέλιξη, σε συνθήκες κυριαρχίας του νεοφιλελευθερισμού, της ίδιας πολιτικής «εκσυγχρονισμού» (και επομένως, υπέρβασης της κρίσης) των Πανεπιστημίων που ακολούθησαν όλες οι αστικές κυβερνήσεις από το 1974 μέχρι σήμερα(7). 

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η πολιτική αυτή δεν πήρε διαφορετικές μορφές στην πορεία του χρόνου, ανάλογα με τη συνολικότερη συγκυρία. Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του Γ. Λιάνη, για παράδειγμα, με το Νόμο-Πλαίσιο του 1982, στόχευε στην αποκατάσταση της ιδεολογικής λειτουργίας των Πανεπιστημίων για την οποία μιλήσαμε προηγουμένως, κυρίως μέσω της ενσωμάτωσης των διάχυτων αιτημάτων εκδημοκρατισμού, της συμμετοχής των φοιτητών και των διοικητικών υπαλλήλων των ΑΕΙ στη διοίκησή τους, κλπ. Η πολιτική επιλογή της ίδρυσης ιδιωτικών Πανεπιστημίων στοχεύει, όπως διαφαίνεται και από τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζει το ζήτημα και ο Α.Γ., στην υπέρβαση της κρίσης μέσω της περιθωριοποίησης της παρουσίας του λαϊκού ριζοσπαστισμού μέσα στα Πανεπιστήμια, η οποία θα επέλθει ως αποτέλεσμα πολλαπλών συνδυασμένων δράσεων. Σαν τέτοιες μπορούμε να δούμε: 

• τη συρρίκνωση του αριθμού των εισαγόμενων φοιτητών στις Σχολές,
• την έμμεση υποβάθμιση της αξίας των πτυχίων των δημόσιων Πανεπιστημίων στην αγορά εργασίας μέσω της γενίκευσης των (ουσιαστικά ιδιωτικοποιημένων ελέω διδάκτρων) μεταπτυχιακών προγραμμάτων, 
• την αναμόρφωση (για μια ακόμα φορά) της τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης προκειμένου να εκτονωθεί σ’ αυτήν ένα μεγαλύτερο μέρος της ζήτησης για ανώτατη ή απλά μεταλυκειακή εκπαίδευση(8), και τέλος, 
• την αδειοδότηση της ίδρυσης Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, που (ευσεβής πόθος των υποστηρικτών τους) θα πειθαναγκάσουν τα δημόσια Πανεπιστήμια μέσω του ανταγωνισμού να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις «ανάγκες και την (τρέχουσα) ζήτηση της αγοράς εργασίας». 

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η πολιτική της αδειοδότησης ιδιωτικών Πανεπιστημίων, όπως και η στρατηγική του νεοφιλελευθερισμού συνολικά, στοχεύει και σε μια αναδιάταξη των ταξικών συμμαχιών, μέσω του προσεταιρισμού μερίδας των λαϊκών στρωμάτων που προσβλέπουν σε κοινωνική ανέλιξη μέσω ενός πτυχίου με αντίκρισμα στην αγορά εργασίας, για το οποίο είναι πρόθυμοι να καταβάλουν το ανάλογο οικονομικό τίμημα. Ας μην ξεχνάμε ότι καμιά από τις μεταρρυθμίσεις του νεοφιλελευθερισμού δεν θα είχε στεριώσει αν δεν είχε αποσπάσει τη συναίνεση τέτοιων μερίδων των μικροαστικών και των λαϊκών τάξεων.

Θεωρώ ότι η πιο πάνω κατανόηση της πολιτικής των ιδιωτικών Πανεπιστημίων είναι απολύτως βάσιμη, όχι γιατί κάτι τέτοιο ισχυρίζεται ο (συχνά παραληρηματικός) Α.Γ., αλλά κατ’ αρχήν γιατί έτσι έχουμε μια πολύ πιο πειστική ερμηνεία της επιμονής  της πολιτικής εξουσίας (της δεξιάς και του ΠΑΣΟΚ με κάποιες αμφιταλαντεύσεις) στη μεταρρύθμιση της αδειοδότησης των ιδιωτικών Πανεπιστημίων, παρά τους γνωστούς πολιτικούς κλυδωνισμούς που παρήγαγε η αντιπαράθεση για το άρθρο 16 κατά την περίοδο 2006-7. Πράγματι, θα ήταν παράλογο να υποθέσουμε ότι όλος ο καυγάς γίνεται προκειμένου να εξυπηρετηθούν κάποιοι φιλικοί προς τη ΝΔ επιχειρηματίες που επιθυμούν να επενδύσουν στην ανώτατη εκπαίδευση, ή προκειμένου να ικανοποιηθούν κάποιοι ιεροφάντες του φιλελευθερισμού που θέλουν να δουν τον ανταγωνισμό δημοσίου – ιδιωτικού να εισβάλλει και στα ΑΕΙ. Το διακύβευμα, για το οποίο η πολιτική εξουσία επιστρατεύει για μια ακόμα φορά το σύνολο των εφεδρειών της, είναι πολύ κρισιμότερο: αφορά την οριστική εξάλειψη των εστιών αντίστασης στην ανώτατη εκπαίδευση, με τη διαμόρφωση ενός ριζικά νέου περιβάλλοντος απρόσκοπτης λειτουργίας της ως μηχανισμού μετάδοσης και αναπαραγωγής της κυρίαρχης ιδεολογίας. Και, υπ’ αυτή την έννοια, αφορά τη μακροημέρευση της κυριαρχίας του συγκεκριμένου μπλοκ εξουσίας. 

Κλείνοντας αυτό το σημείωμα, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι ο αγώνας που έχουμε μπροστά μας δεν τελειώνει με μια ενδεχόμενη ψήφιση νόμου υπέρ των ιδιωτικών Πανεπιστημίων, ούτε ακόμα και με μια πιθανή εγκατάσταση και λειτουργία τους. Το φοιτητικό κίνημα θα κριθεί στα επόμενα χρόνια (και) από την ικανότητά του να παρεμβαίνει στα πανεπιστημιακά πράγματα του δημόσιου Πανεπιστήμιου, να ανοίγει ρωγμές, να υπερασπίζεται τη δημοκρατική λειτουργία του, να οικοδομεί σχέσεις αλληλεπίδρασης και διαλόγου με τα κοινωνικά κινήματα, και τελικά, σε πείσμα της στρατηγικής της νεοφιλελεύθερης αναμόρφωσής του, να «μπλοκάρει», με την έννοια που ορίσαμε πιο πάνω, τη λειτουργία του ως μηχανισμού διάδοσης και αναπαραγωγής της κυρίαρχης ιδεολογίας, πράγμα που σε τελευταία ανάλυση σημαίνει: να βαθύνει την κρίση του. 

1. Το απόσπασμα αυτό από το μυθιστόρημα της Κάριν Στρουκ, παρατίθεται ως κατακλείδα σε ομιλία του Ν. Πουλατζά με θέμα «Παιδεία και κοινωνικό περιβάλλον», που δόθηκε το Μάιο του 1975 στο ΕΜΠ. https://tvxs.gr/life-plus/paideia/paideia-kai-koinoniko-periballon-toy-n-poylantza-omilia-toy-prin-40-xronia/

2. Αδωνις Γεωργιάδης: Ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων για να τελειώνουμε με την Αριστερά, https://left.gr/news/adonis-georgiadis-idrysi-idiotikon-panepistimion-gia-na-teleionoyme-me-tin-aristera

3. https://www.ntua.gr/el/news/announcements/item/3856-anakoinosi-tou-symvouliou-dioikisis-tou-emp

4. Α. Γεωργιάδης, στο ίδιο.

5. Για μια εκτεταμένη παρουσίαση των θεμάτων αυτών, βλ. Γ. Μηλιός, Εκπαίδευση και Εξουσία, 4η έκδοση, εκδ. Κριτική, Αθήνα, 1993, και Ανδ. Βλάχου, Επαναπροσδιορίζοντας τη διαδικασία της εκπαίδευσης στον καπιταλισμό, http://theseis.com/index.php?option=com_content&view=article&id=331:category-331&catid=81&Itemid=113

6. Για την ανατροπή αυτή του ιδεολογικού κλίματος μέσα στα Πανεπιστήμια θα πρέπει να αναζητηθούν και οι ευθύνες του φοιτητικού κινήματος των χρόνων της πασοκικής διακυβέρνησης, που σε μεγάλο βαθμό αναλώθηκε σε μια άγονη υπερπολιτικοποίηση, εγκαταλείποντας το πεδίο της παρέμβασης στην ίδια την κρίση του Πανεπιστημίου. Ωστόσο, ένα τέτοιο ζήτημα ξεφεύγει από τους στόχους αυτού του σημειώματος. 

7. Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι ενώ τόσο η μεταρρύθμιση Κουτσίκου, το 2006-7, όσο και η πιο πρόσφατη παρέμβαση με τη σύσταση της πανεπιστημιακής αστυνομίας το 2022, στόχευαν στην καταστολή του φοιτητικού ριζοσπαστισμού, τελικά το μόνο που κατόρθωσαν ήταν να τον αναζωπυρώσουν… 

8. Η τεχνική – επαγγελματική εκπαίδευση, ένας ακόμα θεσμός του «εκσυγχρονισμού» της μεταπολίτευσης, ως επιλογή μετά την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση, παίζει σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση της εκπαίδευσης ως μηχανισμού κατανομής των εκπαιδευόμενων στις θέσεις που προβλέπει ο κοινωνικός καταμερισμός εργασίας, αφού δημιουργεί πολύ νωρίς δυο «κυκλώματα» με διαφορετικό προορισμό για τους εκπαιδευόμενους, εξυπηρετώντας ουσιαστικά την αναπαραγωγή της ταξικής τους προέλευσης. Ωστόσο η αριστερά δεν διέκρινε ποτέ αυτή την κρίσιμη κοινωνική διάσταση του θεσμού της τ.ε.ε.  

Πηγή:https://commune.org.gr/

Aν μισή μας καρδιά βρίσκεται εδώ στο Νίκο Τεμπονέρα, η άλλη μισή στη Παλαιστίνη βρίσκεται

Μεγάλη συγκέντρωση και δυναμική πορεία στην μνήμη του Νίκου Τεμπονέρα πραγματοποιήθηκε στην Πάτρα.

Εκατοντάδες  πολίτες, νέες και νέοι έδωσαν  το βροντερό παρόν τριάντα τρία  χρόνια μετά την δολοφονία του αγωνιστή δάσκαλου από την συμμορία Καλαμπόκα προέδρου της ΟΝΝΕΔ.

Χαιρετισμούς στην συγκέντρωση απεύθυναν από την ΕΛΜΕ Αχαΐας ο Γιώργος Ντάφλος, από την ΔΟΕ το μέλος του Δ.Σ. Γιάννης Ρούπας, από την ΑΔΕΔΥ ο Δημήτρης Μπράτης, από την ΟΛΜΕ ο Νεκτάριος Κορδής, από την Πανελλήνια ένωση συνταξιούχων εκπαιδευτικών (ΠΕΣΕΚ) ο Γρηγόρης Καλομοίρης, από το Εργατικό Αντιιμπεριαλιστικό Μέτωπο η Βανέσα Αλιχού

Στεφάνια κατέθεσαν στο μνημείο η οικογένεια του Νίκου Τεμπονέρα, φορείς, ο δήμαρχος Πάτρας , συνδικάτα, δημοτικές παρατάξεις, κόμματα και συλλογικότητες.

Η ομιλία της Βανέσσας Αλιχού,  στελέχους του ΕΑΜ:

Φίλες και φίλοι, συντρόφισσες και σύντροφοι

Μια μέρα σαν σήμερα έφυγε από τη ζωή ο δάσκαλος Νίκος Τεμπονέρας, σκοτωμένος από την δολοφονική συμμορία των οννεδιτών του Καλαμπόκα εδώ στην πόρτα του σχολείου, αλλά όχι νικημένος!

Σκοτωμένος αλλά όχι νικημένος, τους φωνάζει «Και τι δεν κάνατε για να με θάψετε, όμως ξεχάσατε πως ήμουν σπόρος». Ο Νίκος δεν έφυγε ποτέ είναι παρών στους αγώνες της νέας γενιάς για ένα καλύτερο κόσμο. Οι πραγματικοί δάσκαλοι δεν φεύγουν ποτέ από τα σχολειά.

Μια μέρα σαν σήμερα αν μισή μας καρδιά βρίσκεται εδώ πέρα στο Νίκο Τεμπονέρα, η άλλη μισή στη Παλαιστίνη βρίσκεται.

Αλήθεια …..πόσοι άνθρωποι απόψε αυτή την ώρα/ πεθαίνουν μες στη νύχτα σιωπηλά/για να μπορούμε εμείς να ζήσουμε αύριο….

Η Γάζα, η Παλαιστίνη δε θέλει κλάματα, μοιρολόγια και ίσες αποστάσεις.  Θέλει αλληλεγγύη  και αγώνα αντιιμπεριαλιστικό.

Όποιος μάλιστα αυτοπροσδιορίζεται δημοκράτης, πατριώτης αριστερός και απλά οδύρεται για τη σφαγή των αμάχων, χωρίς να στηρίζει την ένοπλη Αντίσταση  του παλαιστινιακού λαού, που ματώνει στα πεδία των μαχών για μια λεύτερη πατρίδα, είναι στην σκοτεινή πλευρά. Είναι  στην πλευρά του κράτους τρομοκράτη του Ισραήλ και των αιμοβόρων συμμάχων του ΗΠΑ και Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Καμιά κυβέρνηση του «πολιτισμένου κόσμου» μαζί και η ελληνική    δεν ψελλίζει ούτε μια φράση καταδίκης του Ισραήλ για τα μεγαλύτερα εγκλήματα πολέμου του 21ου αιώνα, για την γενοκτονία ενός ολόκληρου λαού, αντίθετα προσπαθούν με κάθε τρόπο να επιβάλλουν σιωπητήριο για να συνηθίσουμε  στη βαρβαρότητα του πολέμου.

 Το παγκόσμιο σιωπητήριο με πρωταγωνιστές τους δισεκατομμυριούχους του ισραηλινού λόμπι φτάνει και σε πρωτοφανείς ακρότητες για την συγκάλυψη των εγκλημάτων του κράτους απαρτχάιντ του Ισραήλ.  Χαρακτηριστικό είναι  η καρατόμηση των προέδρων των Πανεπιστημίων του Χάρβαρντ και της Πενσυλβάνια επειδή δεν έγιναν απολογητές της σφαγής των Παλαιστινίων, επειδή δεν έδιωξαν τους φοιτητές που εξέφρασαν την αλληλεγγύη τους στη Παλαιστίνη!

Σύντροφοι και συντρόφισσες

Γενάρη διάλεξε και πάλι η κυβέρνηση της δεξιάς να ξεκινήσει  στη βουλή η συζήτηση για την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστήμιων.  Ουσιαστικά και χωρίς να το ομολογούν για την αναθεώρηση του άρθρου 16 του συντάγματος ή μάλλον ακριβέστερα για την παράνομη κατάργηση του.

Ανοίγει ένας νέος κύκλος για την πιο άγρια και σκληρή ταξική νεοφιλελεύθερη προσαρμογή ολόκληρου του εκπαιδευτικού συστήματος. Η εκπαίδευση στο σύνολο  της εκχωρείται στους managers της αγοράς για να καθορίζουν αυτοί την πολιτική, τη μορφή, το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα της.

Το νεολαιίστικο κίνημα, το μαθητικό κίνημα σε συνθήκες ιδιαίτερα σκληρές και αντίξοες, έβαλε την σφραγίδα του  το’91 . Δίνοντας τον αγώνα για δημόσια και δωρεάν παιδεία. Δίνοντας τη μάχη του ανοιχτού δημοκρατικού σχολείου, τη μάχη της γνώσης.

Σήμερα καλείται πάλι σαν φοιτητικό, μαθητικό κίνημα να σηκώσει το βάρος μιας ακόμη μεγαλύτερης μάχης. Γιατί η προσαρμογή του εκπαιδευτικού συστήματος στα Πανεπιστήμια σαν μέρος του γενικότερου γνωσιολογικού συστήματος της κοινωνίας,  αποτελεί κεντρικό στόχο του βάρβαρου νεοφιλελευθερισμού.

Πιερρακάκης και Μητσοτάκης ετοιμάζουν την τελική έφοδο. Θυμίζουμε ότι η πρώτη μεθόδευση του υπουργείου Παιδείας ήταν η μείωση του αριθμού των εισακτέων με την λεγόμενη ελάχιστη βάση εισαγωγής, έτσι «κατασκεύασαν» μέχρι τώρα 38.000 αποκλεισμένους και αντίστοιχες κενές θέσεις στα Πανεπιστήμια.

Το «νέο τοπίο» που σχεδιάζουν, διαμορφώνει έναν «ενιαίο χώρο ανώτατης εκπαίδευσης», με ακόμα πιο ανισότιμη πρόσβαση, η οποία θα κρίνεται άμεσα από την οικονομική δυνατότητα κάθε οικογένειας.

Πιερρακάκης και Μητσοτάκης θεωρούν ότι θα κάνουν «περίπατο» κατεδαφίζοντας το άρθρο 16 του Συντάγματος, με το νομικό τρικ της επίκλησης του άρθρου 28 που εφηύραν η κυβέρνηση  και οι πρόθυμοι συμβουλάτορες συνταγματολόγοι τους, όμως πλανώνται πλάνην οικτράν. Αυτή η μάχη δεν πρέπει να χαθεί και δεν θα χαθεί.

Η συνταγματική κατοχύρωση του αποκλειστικού δημόσιου χαρακτήρα της ανώτατης εκπαίδευσης στο μεταπολιτευτικό σύνταγμα δεν ήταν τυχαία. Αντανακλούσε τους κοινωνικούς και πολιτικούς συσχετισμούς και τη δυναμική του λαϊκού κινήματος, τους ιστορικούς του αγώνες, τη  λαϊκή και νεολαιίστικη εξέγερση του Πολυτεχνείου το ’73.

Τα επιχειρήματα της κυβέρνησης και των κάθε λογής υποστηρικτών είναι σαθρά και κενά περιεχομένου, παίζουν με τις λέξεις για να κρύψουν την ουσία.

Μιλάνε   για μη κρατικά πανεπιστήμια, αυτό όμως σημαίνει πανεπιστήμια με δίδακτρα δηλαδή ιδιωτικά πανεπιστήμια τα οποία όπως κάθε ιδιωτική επιχείρηση θα έχουν ως βασικό σκοπό το κέρδος.

Μιλάνε για ιδιόμορφη καθυστέρηση της χώρας και πως σε όλη την Ευρώπη υπάρχουν ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά ευτυχώς η πραγματικότητα είναι υπέρ της ιδιομορφίας μας και εκεί που είχαν αναπτυχθεί περιορίστηκαν δραστικά  κλείνουν δηλαδή ιδιωτικά πανεπιστήμια σε Ευρώπη και ΗΠΑ και δεν παίζουν πια σοβαρό ρόλο.

Μιλάνε για τα μεγάλα καταξιωμένα πανεπιστήμια του εξωτερικού που θα ιδρύσουν παραρτήματα στη χώρα μας, κρύβοντας ότι πουθενά και ποτέ στο κόσμο δεν ίδρυσαν παραρτήματα. Εδώ θα ιδρυθούν μόνο «πανεπιστήμια του ενός ορόφου» στο κέντρο της Αθήνας με βαρύγδουπες ταμπέλες, που θα εμπορεύονται τα δήθεν πτυχία τους στην αγορά εργασίας συμβάλλοντας ποικιλότροπα στην ανατροπή κάθε εργασιακής σχέσης και εξασφάλισης που κατέκτησε το εργατικό κίνημα με αίμα και αγώνες αιώνων.

Και η απογείωση των επιχειρημάτων τους είναι ότι τα δημόσια πανεπιστήμια θα βελτιωθούν μέσω του «ανταγωνισμού» με τα ιδιωτικά και εννοούν την διαλυτική απαξίωση που έχουν ως τώρα τα δημόσια λύκεια, γυμνάσια , δημοτικά από την ύπαρξη και λειτουργία των αντίστοιχων ιδιωτικών μαζί με την γιγάντωση της φροντιστηριακής παραπαιδείας που φτάνει μέχρι και τα πανεπιστήμια. Εννοούν την μετατροπή του δημόσιου πανεπιστήμιου σε επιχείρηση πώλησης υπηρεσιών  με αναζήτηση νέων πηγών εσόδων (δίδακτρα, σύνδεση με επιχειρήσεις).      

Εξάλλου ο εργαζόμενος λαός βιώνει με το πιο επώδυνο τρόπο την δήθεν βελτίωση  του δημόσιου συστήματος υγείας από τη γιγάντωση και πριμοδότηση με κάθε τρόπο των ιδιωτικής υγείας.

Όπως έλεγε ο σύντροφος μας Μιχάλης Βασιλάκης το 2007, από αυτό εδώ το βήμα:

«Μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια ούτε υπήρξαν ούτε μπορούν να υπάρξουν. Είτε θα είναι ταξικοί πλήρως ιδεολογικοποιημένοι οργανισμοί-μηχανισμοί της άρχουσας τάξης, είτε αδίστακτοι κερδοσκοπικοί μηχανισμοί που δεν θα έχουν καμιά σχέση με τις ανάγκες της κοινωνίας για γνώση και μόρφωση.»

Καμιά δημοκρατική, προοδευτική δύναμη δεν μπορεί να συμφωνήσει ή να συνεργήσει στην δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστήμιων, στην καταπάτηση του συντάγματος, με κανένα πρόσχημα και καμιά δικαιολογία.

Για το προοδευτικό κίνημα, για το λαϊκό και νεολαιίστικο κίνημα ,η μη ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστήμιων δεν μπορεί να είναι μόνο σύνθημα πολιτικής ζύμωσης για τον επηρεασμό των κοινοβουλευτικών ποσοστών. Είναι ζήτημα άμεσης πάλης και κατάκτησης με καθοριστικό ρόλο στην ανάσχεση της επιθετικότητας της κεντροδεξιάς και του νεοφιλελευθερισμού που εκδηλώνεται σ’ όλα τα μέτωπα της εργασίας, της υγείας, των δημοκρατικών δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Για να σταματήσει η εργατική τάξη, η κοινωνία, να είναι αιχμάλωτη, να είναι με την πλάτη στον τοίχο, για να σταματήσει η αριστερά να είναι με την πλάτη στον τοίχο. Χρέος μας είναι να μην επιτρέψουμε την  ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστήμιων πάνω στα συντρίμμια  του δημόσιου πανεπιστήμιου.

 Θα ξαναμετρηθούμε τώρα στα δύσκολα,  νεολαία και εργαζόμενος λαός, θα είμαστε πολλοί και θα έχουμε  το δίκιο με το μέρος μας.

Εκπαιδευτικοί φορείς, φοιτητικοί σύλλογοι, συνδικάτα, προοδευτική διανόηση, λαός και νεολαία σ’ ένα ενιαίο μέτωπο μπορούν να νικήσουν και θα νικήσουν, γιατί στα θεμέλια του το μέτωπο αυτό έχει και το αίμα του Νίκου Τεμπονέρα.

Με το Νίκο Τεμπονέρα στην καρδιά και το μυαλό προχωράμε.

Είμαστε με την Παλαιστινιακή αντίσταση για όλους τους λόγους του κόσμου.

Είμαστε ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια γιατί η μόρφωση είναι δικαίωμα όχι προνόμιο.